Сельское общество в Беларуси после отмены крепостного права

  • Анна Ивановна Маскевич Белорусский государственный университет, пр. Независимости 4, 220030, г. Минск, Беларусь https://orcid.org/0000-0002-1435-3822

Аннотация

Рассматриваются вопросы создания и функционирования сельских обществ в Беларуси после отмены крепостного права. Значительное внимание уделяется определению различий между терминами «сельское общество» и «крестьянская община», отмечаются территориальные особенности в деятельности сельских обществ в Беларуси, выделяются их формальная и неформальная структуры. Объект исследования – крестьянство Беларуси во второй половине ХІХ – начале ХХ в. Предметом исследования выступают закономерности и особенности создания и существования сельской общины в Беларуси в пореформенный период. Выбор объекта и предмета исследования обусловлен значимостью крестьянства в структуре населения, важной ролью социальной трансформации крестьянства в модернизационных процессах на территории Беларуси в 1860–90-х гг. Цель исследования – определение роли и функций сельского общества в Беларуси после отмены крепостного права через выявление различий между терминами «общество» и «община», изучение его официальной структуры, отражение неформального влияния общества и общественного мнения на крестьянскую жизнь.

Биография автора

Анна Ивановна Маскевич, Белорусский государственный университет, пр. Независимости 4, 220030, г. Минск, Беларусь

кандидат исторических наук, доцент; доцент кафедры истории Беларуси нового и новейшего времени исторического факультета

Литература

  1. Kakhanouskі AG. Sacyjalʼnaja transfarmacyja belaruskaga gramadstva (1861–1914 gg.) [Social transformation of the Belarusian society (1861–1914)]. Mіnsk: Belarusian State University; 2013. Belarusian.
  2. Panyutich VP. [The legal status of the peasantry of the post-reform era]. Vescі Nacyjanalʼnaj akadjemіі navuk Belarusі. Seryja gumanіtarnyh navuk. 1998;1:58–65. Belarusian.
  3. Gryshkevіch TV, Dryvenʼ ІІ, Zhytko AP, Talmachova SA. [Self-government in the Belarusian-Lithuanian provinces]. In: Kavaljenja AA, editor. Gіstoryja belaruskaj dzjarzhawnascі w kancy XVIII – pachatku ХХІ st. Knіga 1. Mіnsk: Belaruskaja navuka; 2011. p. 62–144. Belarusian.
  4. Talmachova SA. [Evolution of the activity of the bodies of peasant self-government (1861–1914)]. In: Zhytko AP, editor. Gistoryja Belarusi peryjadu kapitalizmu. Chastka 2. Aktualʼnyja prablemy agrarnaj gistoryi. Mіnsk: Belarusian State Pedagogical University named after Maxim Tank; 2007. p. 5–109. Belarusian.
  5. Tokcʼ SM. Sacyjalʼnyja i kulʼturnyja pracjesy w belaruskaj vjoscy w drugoj palove XIX – pachatku XX st. [Social and cultural processes in the Belarusian village in the second half of the 19th – early 20th century]. Mіnsk: State Institute of Management of Social Technologies of the Belarusian State University; 2016. 328 p. Belarusian.
  6. Sosna UA. [Belarusian peasants and the liquidation of the Polish-Lithuanian Commonwealth]. Nauchnye trudy Respublikanskogo instituta vysshei shkoly. Istoricheskie i psihologo-pedagogicheskie nauki. 2009;8(part 1):172–179. Belarusian.
  7. Golubew VF. Selʼskaja abshchyna w Belarusi XVI–XVIII stst. [Rural community in Belarus of the 16th–18th centuries]. Mіnsk: Belaruskaja navuka; 2008. 407 p. Belarusian.
  8. Leontʼev AА. Volostnoi sud i yuridicheskie obychai krestʼyan [Volost court and legal customs of the peasants]. Saint Petersburg: Tipografiya M. Merkusheva; 1895. 147 p. Russian.
  9. Sjamejnyh ZM. [Migration of the Belarusian peasantry in the years of the Stolypin agrarian reform (1906–1914)]. Vesci AN BSSR. Seryja gramadskih navuk. 1982;4:53–59. Belarusian.
  10. Leontʼev AА. Krestʼyanskoe pravo. Sistematicheskoe izlozhenie osobennostei zakonodatelstva o krestiyanah [Peasant law. Systematic presentation of the features of the legislation on peasants]. Saint Petersburg: Yuridicheskii knizhnyi magazin I. I. Zubkova pod firmoyu «Zakonovedenie»; 1914. 372 p. Russian.
  11. Yanchuk NA. Po Minskoi gubernii: zametki iz poezdki v 1886 g. [In the Minsk province: notes of their trip in 1886]. Moscow: Tipografiya A. Levenson; 1889. 130 p. Russian.
  12. Dembovetskii AS. Opyt opisaniya Mogilevskoi gubernii v istoricheskom, fiziko-geograficheskom, etnograficheskom, promyshlennom, selʼskokhozyaistvennom, lesnom, uchebnom, meditsinskom i statisticheskom otnosheniyakh. Kniga 3 [The experience of describing the Mogilev province in historical, physical-geographical, ethnographic, industrial, agricultural, forestry, educational, medical and statistical relations. Book 3]. Mogilev: Tipografiya gubernskogo pravleniya; 1884. 382 p. Russian.
  13. Kolberg O. Dzieła wszystkie. Tom 52: Białoruś–Polesie. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia wydawnictwo; 1968. 571 s.
Опубликован
2021-02-16
Ключевые слова: крестьянство, сельское общество, крестьянская община, сельский сход, сельский староста, общественное мнение
Поддерживающие организации Автор выражает благодарность доктору исторических наук, профессору декану исторического факультета Белорусского государственного университета Александру Геннадьевичу Кохановскому за помощь в написании статьи.
Как цитировать
Маскевич А. И. Сельское общество в Беларуси после отмены крепостного права // Журнал Белорусского государственного университета. История. 2021. 1. СС. 15-25.