Індустрыялізацыя беларускай сельскай гаспадаркі ў 1921–1939 гг.: трансфармацыя зместу

  • Сяргей Мікалаевіч Ходзін Беларускі дзяржаўны ўніверсітэт, пр. Незалежнасці, 4, 220030, г. Мінск, Беларусь

Анатацыя

Даследуюцца праблемы савецкай мадэрнізацыі беларускай вёскі ў 1921–1939 гг. на аснове сістэмна-функцыянальнага падыходу, які дазваляе ўдакладніць ролю традыцыі як фактару, што вызначае накіраванасць і спецыфіку пераўтварэнняў і захоўвае свой уплыў у перыяд трансфармацыі грамадства. Адзначаецца неаднароднасць паняццяў «індустрыялізацыя» і «індустрыялізацыя сельскай гаспадаркі», а таксама іх форм і кірункаў у БССР у міжваенны час. Зроблена выснова аб тым, што на першым этапе (у 1924–1928 гг.) індустрыялізацыя сельскай гаспадаркі ажыццяўлялася на аснове ўзаемадзеяння індывідуальных і буйных абагульненых гаспадарак як вытворцаў, калі праз кааперацыйныя формы з сялянскімі індывідуальнымі гаспадаркамі арганізоўваліся закупка, збыт і перапрацоўка сельскагаспадарчай прадукцыі. Сцвярджаецца, што пачынаючы з 1929 г. акцэнт у працэсе мадэрнізацыі пераносіцца на механізацыю асноўных сельскагаспадарчых працэсаў, фундаментам якой з’яўлялася трактарызацыя. Канстатуецца, што на працягу 1929–1939 гг. стварэнне машынна-трактарных станцый не забяспечыла істотную механізацыю сельскагаспадарчай вытворчасці ў Беларускай ССР, аднак спрыяла напрацоўцы вопыту, падрыхтоўцы кадраў і ў перспектыве стварала зачын для ўласнай вытворчасці сельскагаспадарчай тэхнікі.

Біяграфія аўтара

Сяргей Мікалаевіч Ходзін, Беларускі дзяржаўны ўніверсітэт, пр. Незалежнасці, 4, 220030, г. Мінск, Беларусь

доктар гістарычных навук, дацэнт; прарэктар па вучэбнай рабоце і інтэрнацыяналізацыі адукацыі

Літаратура

  1. Batyushkov V. D. [Industrialization of agriculture]. Plan. hoz. [Plan. econ.]. 1926. No. 5. P. 107–127 (in Russ.).
  2. Karatygin E. S. Problemy industrializatsii sel’skogo khozyaistva v SSSR [Problems of industrialization of agriculture in the USSR]. Moscow ; Leningrad : Gos. izd., 1929 (in Russ.).
  3. Fedotov N. D. [Agricultural engineering and industrialization of the USSR. The role of mechanization of agriculture]. Plan. khoz. [Plan. econ.] 1928. No. 2. URL: http://istmat.info/node/43401#p11 (date of access: 17.01.2016) (in Russ.).
  4. Prishchepov C. [Tasks reconstruction of agriculture in the current pasevkampaniyu]. Sov. stroit. [Sov. constr.] 1928. No. 3/4. P. 53–62 (in Belarus.).
  5. Chayanov A. V. Krest’yanskoe khozyaistvo [Peasant farming] : favor. works. Moscow : Ekonomika, 1989 (in Russ.).
  6. Kindeyev K. Kollektivnye khozyaistva [Collective farms]. Moscow : Izd. Nar. Komis. Rab.-krestyanskoi insp. SSSR, 1927 (in Russ.).
  7. Nefedov S. A. Agrarnye i demograficheskie itogi stalinskoi kollektivizatsii [Agrarian and demographic results of Stalinist collectivization]. Tambov : Izd. Dom Tambov. gos. univ. 2013 (in Russ.).
  8. Khodzin S. M. Belaruskaya veska ў mіzhvaenny chas: shlyakhі і formy savetskai madernіzatsyі (1921–1939) [Belarusian village during the interwar period: the ways and forms of Soviet modernization (1921–1939)]. Minsk : BSU, 2014 (in Belarus.).
  9. Valahanovich A. I. [Machine and tractor stations]. In: Pamjac’: Dzjarzhynski rajon [Memory: Dzerzhinsky district] : hist. and doc. chron. of cities and dist. of Belarus. Minsk, 2004. P. 141–143 (in Belarus.).
  10. Valahanovich A. I. [They started the first]. In: Pamjac’: Dzjarzhynski rajon [Memory: Dzerzhinsky district] : hist. and doc. chron. of cities and dist. of Belarus. Minsk, 2004. P. 137–139 (in Belarus.).
  11. Tomilin V. N. [MTS (1928–1958) : historical experience and lessons]. URL: http://academy-document.narod.ru/friend-sarticles/Victor_tomilin.htm (date of access: 12.11.2013) (in Russ.).
  12. [The national economy of the USSR in 1958] : stat. yearb. Moscow : Gosstatizdat, 1959 (in Russ.).
Апублікавана
2018-04-27
Ключавыя словы: мадэрнізацыя, сістэмна-функцыянальны падыход, традыцыя, трансфармацыя, індустрыялізацыя, індустрыялізацыя сельскай гаспадаркі, машынна-трактарныя станцыі, кааперацыя
Як цытаваць
Ходзін С. М. Індустрыялізацыя беларускай сельскай гаспадаркі ў 1921–1939 гг.: трансфармацыя зместу // Часопіс Беларускага дзяржаўнага ўніверсітэта. Гісторыя. 2018. 2. С. 68-74.