Масавыя крыніцы па асабовым складзе праваслаўнага і рымска-каталіцкага духавенства канца XVIII – пачатку ХХ ст.

  • Зінаіда Васільеўна Антановіч Беларускі дзяржаўны ўніверсітэт, пр. Незалежнасці, 4, 220030, г. Мінск, Беларусь https://orcid.org/0000-0003-0702-1915

Анатацыя

У архіўных фондах праваслаўных і рымска-каталіцкіх кансісторый Нацыянальнага гістарычнага архіва Беларусі захоўваюцца маладаследаваныя масавыя крыніцы – кліравыя ведамасці і фармулярныя спісы духавенства. Яны дазваляюць ажыццяўляць шырокае кола даследаванняў па гісторыі канфесій у Беларусі і сумежных краінах, штодзённасці народаў, па генеалогіі і іншых праблемах. Аднак увядзенне ў навуковы ўжытак такiх крынiц выклікае складанасці, пераважна звязаныя з узроўнем захаванасці дакументаў і аб’ёмам інфармацыі ў іх. Аўтар артыкула шляхам параўнальнага аналізу фармуляраў і зместу дакументаў вызначае падыходы да стварэння масавых крыніц па асабовым складзе духавенства ў справаводстве абедзвюх канфесій і кола асноўных і дадатковых звестак у іх, што спрыяе пашырэнню базы і дыверсіфікацыі навуковых даследаванняў.

Біяграфія аўтара

Зінаіда Васільеўна Антановіч, Беларускі дзяржаўны ўніверсітэт, пр. Незалежнасці, 4, 220030, г. Мінск, Беларусь

кандыдат гістарычных навук, дацэнт; дацэнт кафедры крыніцазнаўства гістарычнага факультэта

Літаратура

  1. Antanovich ZV. The clergy lists of the Minsk Diocese as a historical source (based on the materials of the National Historical Archives of Belarus). Belaruski arheagrafichny shtogodnik. 2018;19:51–60. Belarusian.
  2. Antanovich ZV. Arhivy Magiljowskaj i Minskaj rymska-katalickih kansistoryj: gistoryja, struktura, sklad dakumentaw (1782–1918 gg.) [Mohilev’ and Minsk’ roman-catholic consistories’ archives: history, structure, content of documents (1782–1918)]. Minsk: Ekoperspektiva; 2016. 226 p. Belarusian.
  3. Vladimirov VN, Chibisov ME. Clerics Statements as a Source for the Study of Kolyvano-Voskresensky (Altay) Mountain District Parish Clergy. Izvestiya Altaiskogo gosudarstvennogo universiteta. Istoriya. 2014;4:59–63. DOI: 10.14258/izvasu(2014)4.1-08. Russian.
  4. Vsevolodov AV. Pravoslavnoe prikhodskoe dukhovenstvo v 1840-e – 1880-e gg.: materialʼnoe obespechenie, korporativnaya organizatsiya, samosoznanie (na materialakh Vologodskoi eparkhii) [Orthodox parish clergy in the 1840–1880s: material support, corporate organization, self-awareness: based on materials from the Vologda diocese] [dissertation]. Cherepovets: Cherepovets State University; 2014. 377 р. Russian.
  5. Mangileva АV. The Orthodox clergy of the Irbit in the first third of the 19th century (based on clergy lists). Vestnik Chelyabinskogo gosudarstvennogo universiteta. Istoriya. 2011;1:114–123. Russian.
  6. Spichak AV. Evolution of clerical lists registration in Tobolsk Eparchy in 18th – beginning of 20th centuries. Nauchnyi dialog. 2015;12:328–338. Russian.
  7. Zayonchkovsky PA. Pravitel’stvennyi apparat samoderzhavnoi Rossii v XIX veke [The government apparatus of autocratic Russia in the 19th century]. Moscow: Myslʼ; 1978. 288 p. Russian.
  8. Tolstoy DA. Rimskii katolitsizm v Rossii. Tom 1 [Roman Catholicism in Russia. Volume 1]. Saint Petersburg: Tipografiya V. F. Demakova; 1876. 178 p. Russian.
  9. Boudou A. Stolica Swięta a Rosja: dyplomatyczne stosunki między niemi w XIX stuleciu. T. 1: 1814–1847. Kraków: Wydawnictwo księży Jezuitów; 1928. 608 s.
  10. Gorbacheva OV. 1863–1864 uprising and repressive measures of Tsarism in Belarus. In: Powstanie styczniowe 1863–1864. Wałka i uczęstnicy. Represje i wygnanie. Historiografia i tradycja. Kielce: Wydawnictwo Akademii Świętokrzyskiej; 2005. p. 111–117. Russian.
  11. Niebelski E. Tunka: syberyjskie losy księży zesłańców 1863 roku. Wrocław: Polskie Towarzystwo Ludoznawcze; 2011. 394 s.
Апублікавана
2020-05-08
Ключавыя словы: крыніцазнаўства Беларусі, канфесіянальнае крыніцазнаўства, праваслаўная царква, Рымска-каталіцкая царква, кліравыя ведамасці, фармулярныя спісы рымска-каталіцкага духавенства
Як цытаваць
Антановіч З. В. Масавыя крыніцы па асабовым складзе праваслаўнага і рымска-каталіцкага духавенства канца XVIII – пачатку ХХ ст. // Часопіс Беларускага дзяржаўнага ўніверсітэта. Гісторыя. 2020. 2. С. 11-18.