Акалічнасці ўзнікнення і гісторыя развіцця царкоўнага расколу беларускай дыяспары ў першай палове 1980-х гг.

  • Аляксандр Валер’евіч Слесараў Мінская духоўная акадэмія, вул. Зыбіцкая, 27, 220030, г. Мінск, Беларусь https://orcid.org/0000-0002-4892-999X

Анатацыя

Разгледжана гісторыя зараджэння і развіцця ўнутрыканфесійнага канфлікту, які ахапіў Беларускую аўтакефальную праваслаўную царкву (БАПЦ) у першай палове 1980-х гг. Упершыню робіцца выснова адносна вызначальнай ролі ідэйных перадумоў узнікнення расколу, якія караніліся ў рознасці падыходаў да разумення прынцыпаў царкоўнага кіравання. Калі для вышэйшага царкоўнага кіраўніцтва была характэрная прыхільнасць ідэям аб ключавым значэнні іерархіі (клерыкалізм), то прадстаўнікі парафій і  беларускіх грамадска-палітычных арганізацый настойвалі на абавязковасці рэалізацыі прынцыпу саборнасці (калегіяльнасці). Вынікам развіцця канфлікту сталі структурна-адміністрацыйны падзел БАПЦ, узаемная кампраметацыя апанентаў, істотнае зніжэнне фінансавых магчымасцей прыходаў і дэзынтэграцыя беларускай дыяспары. У адрозненне ад Украінскай аўтакефальнай праваслаўнай царквы ў эміграцыі падзеленая і паслабленая ўнутранымі супярэчнасцямі БАПЦ аказалася няздольнай да распаўсюджвання сваёй дзейнасці на тэрыторыі Беларусі ў канцы 1980-х – першай палове 1990-х гг.

Біяграфія аўтара

Аляксандр Валер’евіч Слесараў, Мінская духоўная акадэмія, вул. Зыбіцкая, 27, 220030, г. Мінск, Беларусь

кандыдат багаслоўя, дацэнт; прарэктар па навуковай рабоце, загадчык кафедры царкоўнай гісторыі і царкоўна-практычных дысцыплін.

Літаратура

  1. Gardzienka N, Jurjevich L. Rada BNR, 1982–1997. Padzei. Dakumenty. Asoby [The Council of the BNR, 1982–1997. Events. Documents. Faces]. Minsk: Knigazbor; 2015. 224 р. Belarusian.
  2. Slesarev AV. The historical circumstances and political preconditions for the church schism of the Belarusian emigration in 1948–1949. ΧΡΟΝΟΣ. Tserkovno-istoricheskii al’manakh. 2017;5:83–110. Russian.
Апублікавана
2020-10-28
Ключавыя словы: аўтакефалія, беларуская дыяспара, Беларуская аўтакефальная праваслаўная царква, Беларуская Народная Рэспубліка, праваслаўе, праваслаўная царква, эміграцыя
Арганізацыі, якія падтрымліваюць Аўтар дзякуе намесніку дырэктара ўстановы «Беларускі дзяржаўны архіў-музей літаратуры і мастацтва» Н. С. Гардзіенка (Мінск, Беларусь) і Н. С. Васілевіч (Бон, Германія) за дапамогу ў пошуку дакументальных матэрыялаў па гісторыі беларускай дыяспары.
Як цытаваць
Слесараў А. В. Акалічнасці ўзнікнення і гісторыя развіцця царкоўнага расколу беларускай дыяспары ў першай палове 1980-х гг. // Часопіс Беларускага дзяржаўнага ўніверсітэта. Гісторыя. 2020. 4. С. 66-79.