Фемінізм Марыі Спарталі-Сцілман супраць гендарных стэрэатыпаў мастацтва Братэрства прэрафаэлітаў
Анатацыя
У сярэдзіне XIX ст. у Вялікабрытаніі каралева Вікторыя навязвала сваю новую сістэму этычных правілаў у сацыяльнай і культурнай сферах, відавочна абвастраючы і без таго глыбокія адрозненні гендарных стэрэатыпаў. Мастакі-прэрафаэліты адрэагавалі на «стэрыльны» спосаб жывапісу, прадыктаваны акадэміямі мастацтваў, з пункта гледжання як тэматалогіі, так і тэхнікі, прапанаваўшы новы, рэвалюцыйны, спосаб жывапісу, але не змаглі пазбегнуць сваёй маналітнай культуры гендарных стэрэатыпаў. Нягледзячы на свае наватарскія мастацкія ідэі і дасягненні, прэрафаэліты не маглі пераадолець сацыяльна-сістэмныя погляды, і таму вобразы іх гераінь часта атаясамляліся з прыніжаным становішчам віктарыянскай жанчыны. Аднак мастацтва ў некалькіх формах, якое выконваецца ў асноўным жанчынамі, адыграла асабліва важную ролю ў стварэнні некалькіх тыпаў фемінізму і ў адчайнай спробе дапамагчы віктарыянскай жанчыне адстаяць свае правы як у хатняй, так і ў грамадскай сферы. Мэта гэтага артыкула – вывучыць і пракаментаваць ролю Марыі Спарталі-Сцілман, адной з самых харызматычных мадэляў Братэрства прэрафаэлітаў, а пазней і самай вядомай мастачкі, у маляўнічай сцэне таго часу. На падставе даследавання сваіх асабістых і прафесійных адносін з прэрафаэлітамі і з дапамогай глыбокага аналізу абраных карцін аўтар спрабуе праліць святло на тое, як М. Спарталі-Сцілман удалося прадставіць падрыўныя фемінісцкія погляды ў сваёй працы, адначасова прытрымліваецца феміністычнага шляху іншых мастакоў-жанчын таго часу. Таксама былі перагледжаны ўмовы, пры якіх у мастака атрымлівалася стварыць вобраз дамінуючай, самадастатковай і моцнай жанчыны, якая магла супрацьстаяць прадвызначаным сацыяльным ролям.
Літаратура
- Gombrich EH. The story of art. London: Phaidon Press; 1995. 512 p.
- Garnett H. Wives and stunners: the Pre-Raphaelites and their muses. Hampshire: Pan Macmillan; 2013. 318 p.
- Marsh J, Funnell P, Gere C, Nunn PG, Smith A. Pre-Raphaelite sisters. London: National Portrait Gallery Publications; 2019. 208 p.
- Marsh CW. Recollections 1837–1910. Chicago: Chicago Press; 1910. 298 p.
- Nsaidzedze I. An overview of feminism in the Victorian period [1832–1901]. American Research Journal of English and Literature. 2017;3(1):1–18. DOI: 10.21694/2378-9026.17012.
- Elliott DB. A Pre-Raphaelite marriage: the lives and works of Marie Spartali-Stillman and William James Stillman. Woodbridge: Antique Collectors Club; 2006. 247 p.
- Tennyson A. The lady of Shalott: the Longman anthology of British literature. Volume 2b. H. Henderson, W. Sharpe, editors. London: Pearson Education Inc.; 2010. 1650 p.
- Rose A. Pre-Raphaelite portraits. Oxford: Oxford Illustrated Press; 1981. 144 p.
- Nunn PG. Stillman [née Spartali], Marie (1844–1927). Oxford Dictionary of National Biography [Internet]. Oxford: Oxford University Press; c2021 [cited 15.01.2021]. Available from: https://www.oxforddnb.com/view/10.1093/ref:odnb/9780198614128.001.0001/odnb-9780198614128-e-38009. DOI: 10.1093/ref:odnb/38009.
- Treuherz J. Ford Madox Brown: Pre-Raphaelite pioneer. London: Philip Wilson Publishers Ltd.; 2011. 65 p.
- Ford C. Julia Margaret Cameron: a critical biography. London: National Portrait Gallery Publications; 2003. 11 p.
- Rosen J. Julia Margaret Cameron’s «fancy subjects»: photographic allegories of Victorian identity and empire. Manchester: Manchester University Press; 2016. 336 p. DOI: 10.2307/j.ctt1mf71jc.
- Chapman A, Stabler J, editors. Unfolding the south. Nineteenth-century British women writers and artists in Italy. Manchester: Manchester University Press; 2003. 160 p.
- Gustin ML. Wisdom holds the Spartium: a closer look at the Lady Prays-Desire. Aspectus: a Journal of Visual Culture. 2020;2:12.
- Oberhausen J. Art union: Marie Spartali-Stillman and William James Stillman. British Art Journal. 2006;7(1):88–89.
- Waterman AB. Neo-Pre-Raphaelitism: the final generations. Washington: University of Washington; 2016. 45 p.
- Casteras S. The Pre-Raphaelite legacy to symbolism. New Jersey: Fairleigh Dickinson University Press; 1995. 39 p.
- Rossetti C. Selected poems of Christina Rossetti. Ware: Wordsworth Editions Ltd.; 2001. 5 p.
Copyright (с) 2021 Часопіс Беларускага дзяржаўнага ўніверсітэта. Гісторыя
Гэты прадукт даступны па ліцэнзіі Creative Commons «Attribution-NonCommercial» («Атрыбуцыя — Некамерцыйнае выкарыстанне») 4.0 Сусветная.
Аўтары, якія публікуюцца ў гэтым часопісе, пагаджаюцца з наступным:
1. Аўтары захоўваюць за сабой аўтарскія правы на работу і перадаюць часопісу права першай публікацыі работы на ўмовах ліцэнзіі Creative Commons Attribution-NonCommercial. 4.0 International (CC BY-NC 4.0).
2. Аўтары захоўваюць права заключаць асобныя кантрактныя дамоўленасці, звязаныя з неэксклюзіўным распаўсюджаннем версіі работы ў апублікаваным тут выглядзе (напрыклад, размяшчэнне яе ў інстытуцкім сховішчы, публікацыя ў кнізе) са спасылкай на яе арыгінальную публікацыю ў гэтым часопісе.
3. Аўтары маюць права размяшчаць сваю работу ў інтэрнэце (напрыклад, у інстытуцкім сховішчы або на персанальным сайце) да і ў час працэсу разгляду яе гэтым часопісам, паколькі гэта можа прывесці да прадуктыўнага абмеркавання і большай колькасці спасылак на дадзеную работу. (Гл. The Effect of Open Access).