Стварэнне Комі аўтаноміі як вынік нацыянальнай палітыкі бальшавікоў

  • Ігар Любаміровіч Жарабцоў Інстытут мовы, літаратуры і гісторыі Комі навуковага цэнтра Уральскага аддзялення РАН, вул. Камуністычная, 26, 167982, г. Сыктыўкар, Расія https://orcid.org/0000-0002-7115-4547
  • Ірына Ігараўна Лейман Інстытут гуманітарных навук Сыктыўкарскага дзяржаўнага ўніверсітэта імя Піцірыма Сарокіна, вул. Катаева, 9, 167001, г. Сыктыўкар, Расія

Анатацыя

Разглядаецца гісторыя стварэння Комі аўтаноміі. Адзначаецца, што ў пачатку ХХ ст. тэрыторыя сучаснай Рэспублікі Комі была падзелена паміж чатырма губерніямі, але Усць-Сысольск успрымаўся як неафіцыйны цэнтр Комі края. У 1918 г. палітычны дзеяч Д. Я. Папоў прапанаваў абвясціць Комі аўтаномію. Гэта ідэя ажыццявілася ў 1921 г., калі была ўтворана Комі аўтаномная вобласць. Паказваецца, што важнейшую ролю ў дадзеным працэсе адыграў Д. А. Баціеў. Адзначаецца, што большасць комі палітыкаў выступалі за стварэнне аўтаномнай рэспублікі, але Комі Аўтаномная Савецкая Сацыялістычная Рэспубліка была заснавана толькі ў 1936 г. Паказваецца, што тэрыторыя аўтаноміі неаднаразова змянялася.

Біяграфіі аўтараў

Ігар Любаміровіч Жарабцоў , Інстытут мовы, літаратуры і гісторыі Комі навуковага цэнтра Уральскага аддзялення РАН, вул. Камуністычная, 26, 167982, г. Сыктыўкар, Расія

доктар гістарычных навук; дырэктар

Ірына Ігараўна Лейман, Інстытут гуманітарных навук Сыктыўкарскага дзяржаўнага ўніверсітэта імя Піцірыма Сарокіна, вул. Катаева, 9, 167001, г. Сыктыўкар, Расія

кандыдат гістарычных навук; загадчык кафедры сувязей з грамадскасцю і рэкламы

Літаратура

  1. Zherebtsov IL. [Creating a world fairy tale]. In: Zhakov KF. Utverzhdenie istiny [Affirmation of truth]. Syktyvkar: Syktyvkar: Institut yazyka, literatury i istorii Komi nauchnogo tsentra Ural’skogo otdeleniya Rossiiskoi akademii nauk; 2012. p. 53–66. Russian.
  2. Zherebtsov IL, Taskaev MV. Pervye komi politiki [First Komi politicians]. Syktyvkar: Institut yazyka, literatury i istorii Komi nauchnogo tsentra Ural’skogo otdeleniya Rossiiskoi akademii nauk; 2007. 136 p. Russian.
  3. Zherebtsov IL, Taskaev MV. Komi natsional’noe dvizhenie: ot eserov do nashikh dnei [Komi national movement: from the socialist-revolutionaries to the present day]. Syktyvkar: Institut yazyka, literatury i istorii Komi nauchnogo tsentra Ural’skogo otdeleniya Rossiiskoi akademii nauk; 2016. 88 p. Russian.
  4. Zherebtsov IL, Taskaev MV. Chernye gody. Revolyutsiya i grazhdanskaya voina v Komi krae. 1917–1921 [The black years. Revolution and civil war in the Komi region. 1917–1921]. Syktyvkar: Pokayanie; 2001. 320 p. Russian.
  5. Kuzivanova OYu, Popov AA, Smetanin AF. V nachale puti [At the beginning of the journey]. Syktyvkar: Institut yazyka, literatury i istorii Komi nauchnogo tsentra Ural’skogo otdeleniya Rossiiskoi akademii nauk; 1996. 198 p. Russian.
  6. Men’kouski VI, Zherebtsov IL, Smigel’ М. [Russian revolution (1917)]. In: Men’kovskii VI, Yanovskii OA, Sergeenkova VV, editors. Istoriya Rossii i Ukrainy (XX – nachalo XXI v.). Chast’ 2 [History of Russia and Ukraine (20th – the beginning of 21st centuries). Volume 2]. Minsk: Belarusian State University; 2020. p. 7–22. Russian.
  7. Zherebtsov IL, Taskaev MV. The national movement in the Komi region in the years of the First World War. Journal of the Belarusian State University. History. 2018;3:23–30. Russian.
  8. Men’kouski VI, Zherebtsov IL, Smigel’ М. [Russia and Ukraine during the Civil War (1918–1920)]. In: Men’kovskii VI, Yanovskii OA, Sergeenkova VV, editors. Istoriya Rossii i Ukrainy (XX – nachalo XXI v.). Chast’ 2 [History of Russia and Ukraine (20th – the beginning of 21st centuries). Volume 2]. Minsk: Belarusian State University; 2020. p. 23–42. Russian.
  9. Taskaev MV, Zherebtsov IL, Poleshchikov VM. Dmitrii Batiev – sozdatel’ Komi avtonomii [Dmitry Batiev is the creator of the Komi autonomy]. Syktyvkar: Institut yazyka, literatury i istorii Komi nauchnogo tsentra Ural’skogo otdeleniya Rossiiskoi akademii nauk; 2019. 223 p. Russian.
  10. Zherebtsov IL. Komi: from region – to the republic. Proceedings of the Komi Science Centre of the Ural Division of the Russian Academy of Sciences. 2016;3(27):15−22. Russian.
  11. Zherebtsov IL, Popov АA, Smetanin AF, editors. Istoriya Komi s drevneishikh vremen do sovremennosti. Tom 2 [History of Komi since ancient to modern times. Volume 2]. Syktyvkar: Institut yazyka, literatury i istorii Komi nauchnogo tsentra Ural’skogo otdeleniya Rossiiskoi akademii nauk; 2011. 688 p. Russian.
  12. Zherebtsov IL. [The Komi Republic: the path to national statehood]. In: Khlynina TP. In Memoriam. Rostov-on-Don: Izdatel’stvo Yuzhnogo nauchnogo tsentra Rossiiskoi akademii nauk; 2017. p. 257–268. Russian.
  13. Volkogonov DA. Lenin. Tom 1 [Lenin. Volume 1]. Moscow: Novosti; 1994. 480 p. Russian.
  14. Zherebtsov IL, Maksimova LA, Ignatova NM, Smetanin AF, Taskaev MV. Ocherki po istorii politicheskikh repressii v Komi [Sketches on history of political repressions in Komi]. Syktyvkar: Pokayanie; 2006. 242 p. Russian.
  15. Zherebtsov IL, Rozhkin EN, Lejman II. The Belarusians in the Komi Republic. Journal of the Belarusian State University. History. 2018;2:82–93. Russian.
  16. Zherebtsov IL, compiler. Istoriko-kul’turnoe dostoyanie Respubliki Komi (nauchno-populyarnye ocherki) [Historical and cultural heritage of the Republic of Komi (popular science essays)]. Syktyvkar: Syktyvkar: Institut yazyka, literatury i istorii Komi nauchnogo tsentra Ural’skogo otdeleniya Rossiiskoi akademii nauk; 2021. 287 p. Russian.
Апублікавана
2021-11-17
Ключавыя словы: Комі аўтаномная вобласць, нацыянальная палітыка бальшавікоў, нацыянальна-дзяржаўнае будаўніцтва, Першая сусветная вайна, Кастрычніцкая рэвалюцыя
Як цытаваць
Жарабцоў І. Л., Лейман І. І. Стварэнне Комі аўтаноміі як вынік нацыянальнай палітыкі бальшавікоў // Часопіс Беларускага дзяржаўнага ўніверсітэта. Гісторыя. 2021. 4. С. 44-53.