Рашэнні з'езда праваслаўнага ваеннага духавенства Паўднёва-Заходняга фронту ў Праскураве ў 1917 г.

  • Элеанора Віктараўна Старасценка Магілёўскі дзяржаўны ўніверсітэт імя А. А. Куляшова, вул. Касманаўтаў, 1, 212022, г. Магілёў, Беларусь https://orcid.org/0000-0002-2864-7928

Анатацыя

Рашэнні з’ездаў ваеннага і марскога духавенства, якія адбыліся ў пачатку ХХ ст., да гэтага часу застаюцца малавывучанымі. Звяртаючыся да гэтай тэмы, даследчыкі часцей за ўсё засяроджваюць увагу на рашэннях з’ездаў ўсерасійскага значэння – Першага Усерасійскага з’езда ваеннага і марскога духавенства (ліпень 1914 г., Петраград) і Другога Усерасійскага з’езда ваеннага і марскога духавенства (ліпень 1917 г., Магілёў). Аднак важную ролю ў гісторыі інстытута ваенных святароў у 1917 г. адыгралі і франтавыя з’езды: яны адбыліся на Паўднёва-Заходнім(5–7 мая 1917 г.), Заходнім (24–28 мая 1917 г.), Румынскім (25 чэрвеня 1917 г.) і Паўночным (26–28 чэрвеня 1917 г.) франтах. У даследаванні разглядаецца праца першага з іх – З’езда праваслаўнага ваеннага духавенства Паўднёва-Заходняга фронту ў Праскураве (май 1917 г.), аналізіруюцца асноўныя рашэнні, прынятыя на ім. Вызначаецца стаўленне ваеннага духавенства да вайны, падтрымкі палітычных партый, арганізацыі культурна-асветніцкай дзейнасці. Разгледжаны прапановы дэлегатаў па ўвядзенні выбарчага пачатку і рэарганізацыі сістэмы кіравання святарамі, якія знаходзіліся ў ведамстве протапрэсвітэра. Даецца адказ на пытанне аб супадзенні меркавання ўдзельнікаў з’езда ў Праскураве з рашэннямі Другога Усерасійскага з’езда ваеннага і марскога духавенства ў Магілёве. Падчас даследавання былі выкарыстаны архіўныя дакументы і матэрыялы перыядычнага друку, у прыватнасці, дакументы з фондаў Расійскага дзяржаўнага гістарычнага архіва (Санкт-Пецярбург): пратаколы пасяджэнняў з’езда праваслаўнага ваеннага духавенства Паўднёва-Заходняга фронту, рэзалюцыі протапрэсвітэра на рашэнні з’езда, пратаколы пасяджэнняў Другога Усерасійскага з’езда ваеннага і марскога духавенства.

Біяграфія аўтара

Элеанора Віктараўна Старасценка, Магілёўскі дзяржаўны ўніверсітэт імя А. А. Куляшова, вул. Касманаўтаў, 1, 212022, г. Магілёў, Беларусь

кандыдат гістарычных навук, дацэнт; дацэнт кафедры гісторыі і філасофіі гісторыка-філалагічнага факультэта

Літаратура

  1. Kotkov VM. [The 1st All-Russian congress of representatives of the military and naval clergy in the documents of the Russian State Historical Archive]. Vestnik arkhivista. 2011;2:248–257. Russian.
  2. Kotkov VM, Kotkova OV. Materialy Pervogo Vserossiiskogo s’ezda predstavitelei voennogo dukhovenstva v fondakh Rossiiskogo gosudarstvennogo istoricheskogo arkhiva. Tom 1 [Materials of the 1st All-Russian congress of representatives of the military clergy in the funds of the Russian State Historical Archive. Volume 1]. Saint-Petersburg: Asterion; 2018. 444 p. Russian.
  3. Kotkov VM, Kotkova OV. Materialy Pervogo Vserossiiskogo s’ezda predstavitelei voennogo dukhovenstva v fondakh Rossiiskogo gosudarstvennogo istoricheskogo arkhiva. Tom 2 [Materials of the 1st All-Russian congress of representatives of the military clergy in the funds of the Russian State Historical Archive. Volume 2]. Saint-Petersburg: Asterion; 2018. 584 p. Russian.
  4. Malyshko SV. [The role of the congresses of the military and naval clergy in the organisation of its activities]. In: Mikhal’chenko SI, Chubur AA, editors. Studia internationalia: materialy Mezhdunarodnoi nauchnoi konferentsii «Zapadnyi region Rossii v mezhdunarodnykh otnosheniyakh XVII–XX vv.»; 22–24 iyulya; Bryansk, Rossiya [Studia internationalia: materials of the International conference «Western region of Russia in international relations 18th – 20th centuries; 2011 July 22–24; Bryansk, Russia]. Bryansk: Ladomir; 2011. p. 57–67. Russian.
  5. Starostenko EV. [All-Russian congress of representatives of the military clergy of 1917 in Mogilev]. In: Batyukov AN, Pushkin IA, editors. Istoriya Mogileva: proshloe i sovremennost’: sbornik nauchnykh statei uchastnikov X Mezhdunarodnoi nauchnoi konferentsii; 25–26 maya 2017 g.; Mogilev, Belarus’ [History of Mogilev: past and present: the collection of scientific articles of the participants of 10th scientific conference; 2017 May 25–26; Mahilioŭ, Belarus]. Mahilioŭ: Mogilev State University of Food Technologies; 2017. p. 197–201. Russian.
  6. Starostenko EV. The Second All-Russian congress of the Orthodox military and navy clergy of 1917. Journal of the Belarusian State University. History. 2017;4:71–75. Russian.
  7. Starostenko EV. Pravoslavnoe voennoe dukhovenstvo na territorii Belarusi v gody Pervoi mirovoi voiny [Orthodox military clergy on the territory of Belarus during the World War I]. Mahilioŭ: Mogilev State A. Kuleshov University; 2020. 200 p. Russian.
  8. Starostenko EV. [Congress of the Orthodox military clergy of the Western front in 1917 in Minsk]. In: Mel’nikova AS, editor. Romanovskie chteniya-15: sbornik statei mezhdunarodnoi nauchnoi konferentsii; 26–27 noyabrya 2020 g., Mogilev, Belarus’ [Romanov’s readings-15: collection of articles of scientific conference; 2020 November 26–27; Mahilioŭ, Belarus]. Mahilioŭ: Mogilev State A. Kuleshov University; 2021. p. 28–29. Russian.
  9. Isakova EV. Congresses and fraternal meetings of the military clergy at the beginning of the 20th century [Internet]. 2000 February 26 [cited 2021 November 2]. Available from: http://pobeda.ru/sezdyi-i-bratskie-sobraniya-voennogo-duhovenstva-v-nachale-xx-veka.html. Russian.
  10. Starostenko VV. [The problem of freedom of conscience in legislation and socio-political thought in the Russian Empire at the beginning of the 20th century]. Vesnik Magiljowskaga dzjarzhawnaga wniversitjeta. Seryja A, Gumanitarnyja navuki (gistoryja, filasofija, filalogija). 2017;1:60–64. Russian.
  11. Babkin MA. Rossiiskoe dukhovenstvo i sverzhenie monarkhii v 1917 godu (materialy i arkhivnye dokumenty po istorii Russkoi pravoslavnoi tserkvi) [Russian clergy and the overthrow of the monarchy in 1917 (materials and archival documents on the history of the Russian Orthodox church)]. Moscow: Indrik; 2006. 504 p. Russian.
Апублікавана
2022-10-12
Ключавыя словы: Першая сусветная вайна, праваслаўнае ваеннае духавенства, Паўднёва-Заходні фронт, Лютаўская рэвалюцыя, франтавыя з’езды духавенства
Як цытаваць
Старасценка Э. В. Рашэнні з’езда праваслаўнага ваеннага духавенства Паўднёва-Заходняга фронту ў Праскураве ў 1917 г. // Часопіс Беларускага дзяржаўнага ўніверсітэта. Гісторыя. 2022. 4. С. 35-42.