Эсагіла і цары першай Вавілонскай дынастыі

  • Ілья Юр'евіч Лапушанскі Беларускі дзяржаўны ўніверсітэт, пр. Незалежнасці, 4, 220030, г. Мінск, Беларусь

Анатацыя

Храм Эсагіла, які з’яўляўся галоўным храмам горада Вавілона і яго вярхоўнага бога Мардука, быў важным рэлігійным цэнтрам Месапатаміі з часу ўстанаўлення ў горадзе мясцовай царскай дынастыі і асабліва пасля заваёў цара Хамурапі. З ідэалагічнага пункту гледжання падтрымка храмаў і багоў, якія жывуць у іх, была галоўным абавязкам любога месапатамскага кіраўніка. У артыкуле разглядаюцца даныя клінапісных крыніц аб узаемаадносінах галоўнага храма бога Мардука з царскай уладай у старававілонскі перыяд (2003–1595 гг. да н. э.). Аналізуюцца даныя датавальных формул перыяду Першай Вавілонскай дынастыі адносна храмаў, пераважна храма Эсагіла. Даследуюцца таксама ўрыўкі пралога і эпілога Законаў Хамурапі, якія тычацца Эсагілы. У артыкуле зроблены наступныя высновы: цары Вавілона ўсталёўвалі культавыя прадметы ў храме, праводзілі абнаўленчыя працы ў ім, а таксама рабілі дары розных прадметаў багам Эсагілы; у Законах Хамурапі надаецца ўвага асаблівым адносінам цара з храмам Мардука; у перыяд кіравання Хамурапі ў храме ажыццяўляўся суд.

Біяграфія аўтара

Ілья Юр'евіч Лапушанскі, Беларускі дзяржаўны ўніверсітэт, пр. Незалежнасці, 4, 220030, г. Мінск, Беларусь

аспірант кафедры гісторыі старажытнага свету і сярэдніх вякоў гістарычнага факультэта. Навуковы кіраўнік - кандыдат гістарычных навук, дацэнт А. В. Перзашкевіч

Літаратура

  1. Schrakamp I. Die «Sumerische Tempelstadt» heute: die sozioökonomische Rolle eines Tempels in frühdynastischer Zeit. In: Kaniuth K, Löhnert A, Miller JL, Otto A, Roaf M, Sallaberger W, Herausgebere. Tempel im Alten Orient. 7. Internationales Colloquium der Deutschen Orient-Gesellschaft; 11.–13. October 2009; München, Deutschland. Wiesbaden: Harassowitz Verlag; 2013. S. 445–465.
  2. Frame G. Rulers of Babylonia: from the Second dynasty of Isin to the end of Assyrian domination (1157–612 BC). Sweet RFG, editor. Toronto: University of Toronto Press; 1995. 350 p. (The royal inscriptions of Mesopotamia. Babylonian periods; volume 2).
  3. Waerzeggers C. The pious kings: royal patronage of temples. In: Radner K, Robson E, editors. Oxford handbook of cuneiform culture. Oxford: Oxford University Press; 2011. p. 725–751.
  4. McCaffrey K. The Sumerian sacred marriage: texts and images. In: Crawford H, editor. The Sumerian world. London: Routledge; 2013. p. 227–245 (The Routledge worlds).
  5. Linssen MJH. The cults of Uruk and Babylon. The temple ritual texts as evidence for hellenistic cult practices. Abusch T, Geller MJ, Maidman MP, Maul SM, Wiggermann FAM, editors. Leiden: Brill; 2004. 343 p. (Cuneiform monographs; volume 25). Co-published by the «Styx».
  6. Westenholz JG. In the service of the gods: the ministering clergy. In: Crawford H, editor. The Sumerian world. London: Routledge; 2013. p. 246–274 (The Routledge worlds).
  7. Sallaberger W. The palace and the temple in Babylonia. In: Leick G, editor. The Babylonian world. New York: Routledge; 2007. p. 265–275 (The Routledge worlds).
  8. Horsnell MJA. The grammar and syntax of the year-names of the first dynasty of Babylon. Journal of Near Eastern Studies. 1977;36(4):277–285. DOI: 10.1086/372588.
  9. Horsnell MJA. The year-names of the first dynasty of Babylon. Hamilton: McMaster University Press; 1999. 443 p.
  10. Frayne DR. Old Babylonian period (2003–1595 BC). Sweet RFG, editor. Toronto: University of Toronto Press; 1990. 851 p. (The royal inscriptions of Mesopotamia. Early periods; volume 4).
  11. George АR. House most high: the temples of Ancient Mesopotamia. Cooper JS, editor. Winona Lake: Eisenbraus; 1993. 209 p. (Mesopotamian civilizations; volume 5).
  12. Lambert WG. Babylonian creation myths. Cooper JS, editor. Winona Lake: Eisenbraus; 2013. 640 p. (Mesopotamian civilizations; volume 16).
  13. Bergmann E. Codex Hammurabi. Textus primigenius. Roma: Pontificium institutum biblicum; 1953. 53 p.
  14. Stol M. Letters from collections in Philadelphia, Chicago, and Berkeley. Kraus FR, editor. Leiden: Brill; 1986. 129 p. (Altbabylonische Briefe in Umschrift und Übersetzung; Band 11).
  15. Harris R. On the process of secularization under Hammurabi. Journal of Cuneiform Studies. 1961;15(4):117–120. DOI: 10.2307/1359521.
Апублікавана
2023-08-18
Ключавыя словы: Вавілон, вавілонская рэлігія, культавая архітэктура, Хамурапі
Як цытаваць
Лапушанскі І. Ю. Эсагіла і цары першай Вавілонскай дынастыі // Часопіс Беларускага дзяржаўнага ўніверсітэта. Гісторыя. 2023. 3. С. 33-40.