Тытунёвая рэклама як крыніца вывучэння штодзённасці рускіх гарадоў на мяжы XIX–XX стст.

  • Арсень Паўлавіч Солапаў Маскоўскі дзяржаўны ўніверсітэт імя М. В. Ламаносава, Ленінскія горы, 1, 119991, г. Масква, Расія
DOI:: https://doi.org/10.33581/2520-6338-2023-1-82-92

Анатацыя

Разглядаюцца магчымасці канцэптуальнага падыходу да вывучэння гісторыі штодзённасці з дапамогай даследавання тытунёвай рэкламы на рубяжы XIX–XX стст. Дэманструецца метадалогія вывучэння масавай ментальнасці азначанага перыяду праз сацыяльна-псіхалагічны аналіз рэкламных матэрыялаў. Вылучаны асноўныя матывы, якія выкарыстоўвалі рэкламісты XIX ст. Прааналізавана спецыфіка ўласцівай дадзенаму перыяду рэцэпцыі распаўсюджаных элементаў рэкламнага наратыву, у прыватнасці матываў здароўя, надзейнасці, зручнасці, камфорту і г. д., а таксама ўнікальных для дадзенай эпохі сэнсавых акцэнтаў, да прыкладу выкарыстання ваенна-патрыятычнага наратыву для эстэтызацыі і гераізацыі не звязаных з абароннай сферай прадуктаў. Зроблены высновы аб элементах падабенства і адрознення паміж сучаснымі і актуальнымі для XIX ст. патэрнамі ўспрымання рэкламнага наратыву. Выдзелены асаблівасці, характэрныя для апошніх: выкарыстанне дзіцячых вобразаў у якасці сімвалічнай адзінкі для абазначэння слабога і ўразлівага дарослага, непарыўная сувязь патрыятычнага і ваеннага наратываў у масавай свядомасці і г. д. Асаблівая ўвага надаецца аспектам рэкламы, звязаным з актуальным для таго часу трэндам жаночай эмансіпацыі, у рамках якога жаночае курэнне станавілася элементам сімвалічнага ўраўнення жанчын і мужчын праз апрапрыяцыю канвенцыянальна маскуліннай звычкі. Акрэсліваецца перспектыва далейшага вывучэння рэкламы тавараў статуснага спажывання ў якасці крыніц па гісторыі штодзённасці Расіі XIX ст. Праз элементы рэкламнага наратыву прапануецца разгледзець ментальныя аспекты эпохі, этычныя і эстэтычныя каштоўнасныя сістэмы, прынятыя сярод прадстаўнікоў розных груп мэтавай аўдыторыі.

Біяграфія аўтара

Арсень Паўлавіч Солапаў, Маскоўскі дзяржаўны ўніверсітэт імя М. В. Ламаносава, Ленінскія горы, 1, 119991, г. Масква, Расія

магістрант кафедры гісторыі Расіі XIX – пачатку XX ст. гістарычнага факультэта

Літаратура

  1. Kasavin IT, Shchavelev SP. Analiz povsednevnosti [Analysis of everyday life]. Moscow: Kanon+; 2004. 432 p. Russian.
  2. Schulze W. Sozialgeschichte, Alltagsgeschichte, Micro-Historie. Göttingen: Vandenhoeck & Ruprecht; 1994. 82 S.
  3. Freud S. Psikhopatologiya obydennoi zhizni [Psychopathology of everyday life]. Saint-Petersburg: Aleteiya; 1997. 191 p. Russian.
  4. Girts K. Interpretatsiya kul’tur [Interpretation of cultures]. Moscow: ROSSPEN; 2004. 560 p. Russian.
  5. Braudel F. Histoire et sciences sociales. La longue durée. Annales. Économies, Sociétés, Civilisations. 1958;4:725–753.
  6. Afanas’ev YuN. [Fernand Braudel and his vision of history]. Novaya i noveishaya istoriya. 1985;5:62–71. Russian.
  7. Lotman YuM. [Poetics of everyday behavior in Russian culture of the 18th century]. In: Lotman YuM. Izbrannye stat’i. Tom 1. Stat’i po semiotike i tipologii kul’tury [Selected articles. Volume 1. Articles on semiotics and typology of culture]. Tallinn: Aleksandra; 1992. p. 248–288. Russian.
  8. Slyadneva OV. Ocherki istorii rossiiskoi reklamy. Chast’1 [Essays on the history of Russian advertising. Part 1]. Saint Petersburg: Saint Petersburg State University; 2007. 161 p. Russian.
  9. Uchenova VV, Starykh NV. Istoriya reklamy [History of advertising]. Moscow: Yuniti-Dana; 2008. 496 p. Russian.
  10. Ochkovskaya MS. [Advertising in tsarist Russia in the second half of the 19th – early 20th century: search for national specifics]. Reklama. Teoriya i praktika. 2014;1(61):2–22. Russian.
  11. Baudrillard J. Le Système des objets. Paris: Gallimard; 1968. 288 p. Russian edition: Baudrillard J. Sistema veshchei. Zenkin SN, translator. Moscow: Rudomino; 1995. 168 p.
  12. Bart R. [Rhetoric of the image]. In: Bart R. Izbrannye raboty. Semiotika. Poetika [Selected works. Semiotics. Poetics]. Moscow: Progress; 1994. p. 297–318. Russian.
  13. Ogilvy D. Ogilvi o reklame [Ogilvy about advertising]. Gostev A, Novikova T, translators. Moscow: Eksmo; 2007. 232 p. Russian.
  14. Koshlyakova MO. [Archetypal symbolism in advertising communication]. Servis v Rossii i za rubezhom. 2011;7:209–217. Russian.
  15. Pospelova GM. Moskovskie vyveski vchera i segodnya [Moscow signs yesterday and today]. Moscow: Kuchkovo pole; 2019. 320 p. Russian.
  16. Bogdanov IA. Dym otechestva, ili Kratkaya istoriya tabakokureniya [The smoke of the fatherland, or A brief history of tobacco smoking]. Moscow: Novoe literaturnoe obozrenie; 2007. 280 p. Russian.
  17. Berger P, Lukman T. Social’noe konstruirovanie real’nosti [Social construction of reality]. Moscow: Medium; 1995. 323 p. Russian.
  18. Stepanova AA. [Theoretical approaches in understanding the culture of everyday life]. Nauka, obrazovanie i kul’tura. 2017;7(22):98–100. Russian.
  19. Sedova AK. Historical and evolutionary prerequisites for the study of rational and irrational behaviour of economic agents. Innovatsii i investitsii. 2019;9:322–325. Russian.
  20. Smirnova ED. Povsednevnost’ Srednevekov’ya [Everyday life of the Middle Ages]. Minsk: Biznesofset; 2005. 148 p. Russian.
  21. Hosju G. [Advertising success]. Mezhdunarodnyi simpozium po reklame. 1969;2:36–45. Russian.
  22. Braudel F. Material’naia civilizaciia, ekonomika i kapitalizm, XV–XVIII vv. Tom 1. Struktury povsednevnosti: vozmozhnoe i nevozmozhnoe [Material civilisation, economy and capitalism, 15th–18th centuries. Volume 1. Structures of everyday life: possible and impossible]. Moscow: Ves’ mir; 2007. 592 p. Russian.
  23. Muzykant VL. [Advertising text and human emotions]. In: Raigorodskii DYa, editor-translator. Psikhologiya i psikhoanaliz reklamy: lichnostno-orientirovannyi podkhod [Psychology and psychoanalysis of advertising: personal-oriented approach]. Samara: Bahrah-M; 2001. p. 506–550. Russian.
  24. Rozhnov I. [Advertising and color]. In: Raigorodskii DYa, editor-translator. Psikhologiya i psikhoanaliz reklamy: lichnostno-orientirovannyi podkhod [Psychology and psychoanalysis of advertising: personal-oriented approach]. Samara: Bahrah-M; 2001. p. 368–374. Russian.
  25. Prokhorov DA. Crimean karaims and the development of the tobacco industry in the Russian empire from the middle of the nineteenth to the early twentieth century. Proceedings in Archaeology and History of Ancient and Medieval Black Sea Region. 2018;10:334–370. Russian.
  26. Kuna DP. The concept of suggestion in the early history of advertising psychology. Journal of the History of the Behavioral Sciences. 1976;12(4):347–353.
  27. Pushkareva NL, Sekenova OI. Female lecturers at the faculty of history and philology of the Bestuzhev women’s higher education courses as a manifestation of Russian emancipation of the second half of the 19th – early 20th century. Educational Studies. 2020;1:302–316. Russian. DOI: 10.17323/1814-9545-2020-1-302-316.
  28. Polyushkevich OA. [«Own» and «strangers»: sociocultural markers]. Discussion. 2011;5:84–89. Russian.
  29. Govorunov AV, Kuzmenko OP. Orientalism and a right to speak for an another. International Journal of Cultural Studies. 2013;2(11):26–43. Russian.
Апублікавана
2023-01-25
Ключавыя словы: гісторыя штодзённасці, гарадская штодзённасць, рэклама, рэклама як гістарычная крыніца, тытунёвая прадукцыя, масавая свядомасць
Як цытаваць
Солапаў А. П. Тытунёвая рэклама як крыніца вывучэння штодзённасці рускіх гарадоў на мяжы XIX–XX стст. // Часопіс Беларускага дзяржаўнага ўніверсітэта. Гісторыя. 2023. 1. С. 82-92.
Выпуск
№ 1 (2023): Журнал Белорусского государственного университета. История
Падзел
Крыніцазнаўства

Copyright (с) 2023 Часопіс Беларускага дзяржаўнага ўніверсітэта. Гісторыя

Ліцэнзія Creative Commons

Гэты прадукт даступны па ліцэнзіі Creative Commons «Attribution-NonCommercial» («Атрыбуцыя — Некамерцыйнае выкарыстанне») 4.0 Сусветная.

Аўтары, якія публікуюцца ў гэтым часопісе, пагаджаюцца з наступным:

 

1. Аўтары захоўваюць за сабой аўтарскія правы на работу і перадаюць часопісу права першай публікацыі работы на ўмовах ліцэнзіі Creative Commons Attribution-NonCommercial. 4.0 International (CC BY-NC 4.0).

2. Аўтары захоўваюць права заключаць асобныя кантрактныя дамоўленасці, звязаныя з неэксклюзіўным распаўсюджаннем версіі работы ў апублікаваным тут выглядзе (напрыклад, размяшчэнне яе ў інстытуцкім сховішчы, публікацыя ў кнізе) са спасылкай на яе арыгінальную публікацыю ў гэтым часопісе.

3. Аўтары маюць права размяшчаць сваю работу ў інтэрнэце (напрыклад, у інстытуцкім сховішчы або на персанальным сайце) да і ў час працэсу разгляду яе гэтым часопісам, паколькі гэта можа прывесці да прадуктыўнага абмеркавання і большай колькасці спасылак на дадзеную работу. (Гл. The Effect of Open Access).