Нямецкія рамеснікі Санкт-Пецярбурга: асаблівасці фарміравання і развіцця супольнасці ў XVIII – пачатку XIX ст.

  • Уладзімір Мікалаевіч Шайдураў Ленінградскі дзяржаўны ўніверсітэт імя А. С. Пушкіна, Пецярбургскае шасэ, 10, 196605, г. Санкт-Пецярбург, Расія

Анатацыя

Адзначаецца, што нямецкая супольнасць Санкт-Пецярбурга ў імперскі перыяд не была аднастайнай. Прыкметную ролю ў сталічным жыцці адыгрывалі не толькі дваране, пераважна з ліку прыбалтыйскіх немцаў, але i гарадскія жыхары (мяшчане, пасадскія) і каланісты, якія займаліся рамяством і сельскай гаспадаркай. Даследуюцца асаблівасці фарміравання і развіцця супольнасці нямецкіх рамеснікаў Санкт-Пецярбурга ў XVIII – пачатку XIX ст. з пункту гледжання францірнай мадэрнізацыі. Вызначаюцца асноўныя тэндэнцыі дзяржаўнай палітыкі ў адносінах да вывучаемай супольнасці. Адзначаецца, што ў канцы XVIII ст. Статутам цэхаў было замацавана дзяленне рамесных цэхаў Санкт-Пецярбурга на расійскія і замежныя (пераважна нямецкія). Асвятляецца спецыфіка ўзаемадзеяння гарадскіх немцаў і немцаў, якія пражывалі ў калоніях паблізу сталіцы. Робіцца выснова аб цеснай сувязі гэтых груп насельніцтва. Абвяргаецца тэзіс аб ізаляванасці нямецкіх каланістаў, даказваецца меркаванне аб іх паступовай інтэграцыі ў гарадское асяроддзе Санкт-Пецярбурга.

Біяграфія аўтара

Уладзімір Мікалаевіч Шайдураў, Ленінградскі дзяржаўны ўніверсітэт імя А. С. Пушкіна, Пецярбургскае шасэ, 10, 196605, г. Санкт-Пецярбург, Расія

доктар гістарычных навук, дацэнт; загадчык навукова-адукацыйнага цэнтра гістарычных даследаванняў і аналізу

Літаратура

  1. Shrader TA, editor. Nemtsy v Sankt-Peterburge. Biograficheskii aspekt. XVIII– XX vv. Volume 8 [Germans in Saint Petersburg. Biographical aspect. 18th–20th centuries. Issue 8]. Saint Petersburg: MAE RAS; 2014. 425 p. Russian.
  2. Buchatskaya YuV, editor. Nemtsy v Sankt-Peterburge. Biograficheskii aspekt. XVIII–XX vv. Volume 13 [Germans in Saint Petersburg. Biographical aspect. 18th–20th centuries. Issue 13]. Saint Petersburg: MAE RAS; 2022. 424 p. Russian.
  3. Katin-Yartsev MYu. Baltiisko-nemetskoe dvoryanstvo na rossiiskoi sluzhbe. Konets XVIII – nachalo ХХ vv. [Baltic-German nobility in the Russian service. Late 18th – early 20th century] [dissertation]. Moscow: Lomonosov Moscow State University; 2000. 296 p. Russian.
  4. Belkovets LP. Iogann Georg Gmelin. Moscow: Nauka; 1990. 144 p. Russian.
  5. Schrader TA. [Legal and cultural adaptation of German colonists in the Saint Petersburg Province in the post-reform period]. In: Yukhneva NV, editor and compiler. Peterburg i guberniya: istoriko-etnograficheskie issledovaniya [Petersburg and the province: historical and ethnographic studies]. Leningrad: Nauka; 1989. p. 132–139. Russian.
  6. Bakhmutskaya EV. Nemetskie kolonii Sankt-Peterburgskoi gubernii. 1760–1870-e gg. [German colonies of St. Petersburg province. 1760–1870-s] [dissertation]. Saint Petersburg; 2002. 320 p. Russian.
  7. Cherkaz’yanova IV. [The German colony in Strelna: images of the past and present]. In: The National Congress Palace. Konstantinovskie chteniya – 2010. Konstantinovichi i Strel’na (k 510-letiyu Strel’ny). Materialy nauchnoi konferentsii; 27 oktyabrya 2010 g.; Sankt-Peterburg, Rossiya [Konstantinovsky readings – 2010. Konstantinovichi and Strelna (to the 510th anniversary of Strelna). Materials of the scientific conference; 2010 October 27; Saint Petersburg, Russia]. Saint Petersburg: Letopis’; 2010. p. 112–129. Russian.
  8. Puzeikina LN. Nemtsy v Sankt-Peterburgskoi gubernii: istoriya, yazyk, pesni [Germans in Saint Petersburg province: history, language, songs]. Saint Petersburg: Nestor-Istoriya; 2013. 384 p. Russian.
  9. Shaidurov VN, Erokhina OV. German colonies of St. Petersburg province: appearance and development in the 1765–1800s. Journal of Frontier Studies. 2023;8(1):15–31. DOI: 10.46539/jfs.v8i1.493. Russian.
  10. Makarov VI. [The economic life of Saint Petersburg in the 60–90s of the 18th century]. In: Vyatkin MP, editor. Ocherki istorii Leningrada. Tom 1, Period feodalizma (1703–1861 gg.) [Essays on the history of Leningrad. Volume 1. The period of feudalism (1703–1861)]. Moscow: Academy of Sciences of the USSR; 1955. p. 280. Russian.
  11. Keller AV. Remeslo Sankt-Peterburga XVIII – nachala XX veka (administrativno-zakonodatel’nyi i sotsial’no-ekonomicheskii aspekty [The craft of Saint Petersburg of the 18th – early 20th century (administrative, legislative and socio-economic aspects)]. Saint Petersburg: Aleteiya; 2020. 630 p. Russian.
  12. Poberezhnikov IV. Perekhod ot traditsionnogo k industrial’nomu obshchestvu [Transition from a traditional to an industrial society]. Moscow: Politicheskaya entsiklopediya; 2006. 237 p. Russian.
  13. Eizenshtadt Sh, Shlyukhter V. [Paths to various variants of early modernity: a comparative review]. Prognosis. 2007;2(10):212–226. Russian.
  14. Mironov BN. Rossiiskaya imperiya: ot traditsii k modernu [The Russian Empire: from tradition to modernity]. Saint Petersburg: Dmitrii Bulanin; 2014–2015. 3 volumes. Russian.
  15. Aller SI. Ukazatel’ zhilishch i zdanii v Sankt-Peterburge, ili Adresnaya kniga, s planom i tablitsei pozharnykh signalov: na 1823 god [Index of dwellings and buildings in Saint Petersburg, or Address book, with a plan and a table of fire signals: for 1823]. Saint Petersburg: Departament narodnоgo prosveshcheniya; 1822. 663 p. Russian.
Апублікавана
2023-08-18
Ключавыя словы: немцы Расіі, пецярбургскія калоніі, нямецкая рамесная ўправа, рамеснік, цэх, ідэнтычнасць, Санкт-Пецярбург
Арганізацыі, якія падтрымліваюць Даследаванне выканана за кошт гранта Расійскага навуковага фонду і Санкт-Пецярбургскага навуковага фонду № 23-18-20025.
Як цытаваць
Шайдураў У. М. Нямецкія рамеснікі Санкт-Пецярбурга: асаблівасці фарміравання і развіцця супольнасці ў XVIII – пачатку XIX ст. // Часопіс Беларускага дзяржаўнага ўніверсітэта. Гісторыя. 2023. 3. С. 23-32.