Мясцовыя Саветы народных дэпутатаў БССР у перыяд савецкай перабудовы (1985–1991): крызіс росту
Анатацыя
Разглядаецца працэс змены ролі Саветаў народных дэпутатаў БССР у перыяд палітыкі перабудовы. Увага акцэнтуецца на мясцовых Саветах народных дэпутатаў (абласных, раённых і гарадскіх) і іх выканкамах. Паказваецца, што ў 1985–1987 гг. прынятыя саюзнымі і рэспубліканскімі органамі ўлады і кіравання меры адпавядалі чаканням кіраўніцтва мясцовых Саветаў народных дэпутатаў і прадугледжвалі паступовае павышэнне значнасці мясцовых органаў улады і кіравання ў савецкай палітыка-эканамічнай сістэме. Адзначаецца, што толькі ў 1988 г. у выніку чарговай спробы размежавання ўладных паўнамоцтваў паміж камуністычнай партыяй і органамі дзяржаўнай улады і кіравання былі прыняты першыя меры па радыкальнай змене ролі Саветаў народных дэпутатаў і іх паскоранаму пераўтварэнню ў самастойныя і адказныя мясцовыя органы ўлады і кіравання. Падкрэсліваецца, што ва ўмовах узмацнення крызісных з’яў у эканоміцы і росту незадаволенасці насельніцтва вынікамі перабудовы пашырэнне паўнамоцтваў Саветаў народных дэпутатаў прывяло да развіцця месніцтва, ігнаравання дзяржаўных інтарэсаў і прынцыпу выканальніцкай дысцыпліны. У выніку быў распрацаваны праект фактычнага ўвядзення надзвычайнага становішча, які прадугледжваў адмову ад дэмакратычнай парадыгмы рэарганізацыі сістэмы дзяржаўнага кіравання як небяспечнага і разбуральнага для грамадства эксперыменту. Радыкальная і хуткасная трансфармацыя сістэмы дзяржаўнай улады і кіравання ў Беларусі ў канцы 1980-х – пачатку 1990-х гг. скончылася няўдачай.
Літаратура
- Bezborodov A, Eliseeva N, Shestakov V. Perestroika i krakh SSSR. 1985–1993 [Perestroika and the collapse of the USSR. 1985–1993]. Saint Petersburg: Norma; 2010. 216 p. Russian.
- Vasilevich GA. Belorusskoe gosudarstvo na rubezhe vekov [The Belarusian state at the turn of the century]. Minsk: Pravo i ekonomika; 2006. 455 p. Russian.
- Pikhoya RG. Sovetskii Soyuz: istoriya vlasti. 1945–1991 [The Soviet Union: the history of power. 1945–1991]. Moscow: Direkt-media; 2019. 656 p. Russian.
- Sogrin VV. Politicheskaya istoriya sovremennoi Rossii: 1985–2001. Ot Gorbacheva do Putina [Political history of modern Russia: 1985–2001. From Gorbachev to Putin]. Moscow: Ves’ mir; 2001. 260 p. Russian.
- Shubin AV. Zolotaya osen’, ili Period zastoya. SSSR v 1975–1985 gg. [Golden autumn, or Period of stagnation. The USSR in 1975–1985]. Moscow: Veche; 2008. 368 p. Russian.
Copyright (с) 2024 Часопіс Беларускага дзяржаўнага ўніверсітэта. Гісторыя
Гэты прадукт даступны па ліцэнзіі Creative Commons «Attribution-NonCommercial» («Атрыбуцыя — Некамерцыйнае выкарыстанне») 4.0 Сусветная.
Аўтары, якія публікуюцца ў гэтым часопісе, пагаджаюцца з наступным:
1. Аўтары захоўваюць за сабой аўтарскія правы на работу і перадаюць часопісу права першай публікацыі работы на ўмовах ліцэнзіі Creative Commons Attribution-NonCommercial. 4.0 International (CC BY-NC 4.0).
2. Аўтары захоўваюць права заключаць асобныя кантрактныя дамоўленасці, звязаныя з неэксклюзіўным распаўсюджаннем версіі работы ў апублікаваным тут выглядзе (напрыклад, размяшчэнне яе ў інстытуцкім сховішчы, публікацыя ў кнізе) са спасылкай на яе арыгінальную публікацыю ў гэтым часопісе.
3. Аўтары маюць права размяшчаць сваю работу ў інтэрнэце (напрыклад, у інстытуцкім сховішчы або на персанальным сайце) да і ў час працэсу разгляду яе гэтым часопісам, паколькі гэта можа прывесці да прадуктыўнага абмеркавання і большай колькасці спасылак на дадзеную работу. (Гл. The Effect of Open Access).