Навукова-арганізацыйная дзейнасць савецкіх даследчыкаў па падрыхтоўцы гістарычнага атласа СССР у 1960-я – пачатку 1980-х гг.

  • Тэмурмалік Камілджанавіч Халматаў Расійскі дзяржаўны гуманітарны ўніверсітэт, пл. Міуская, 6, 125047, г. Масква, Расія; Нацыянальны даследчы ўніверсітэт «Вышэйшая школа эканомікі», вул. Мясніцкая, 20, 101000, г. Масква, Расія

Анатацыя

На аснове справаводных матэрыялаў з Архіва РАН і Навуковага архіва Інстытута расійскай гісторыі РАН рэканструюецца навукова-арганізацыйная дзейнасць савецкіх даследчыкаў у ходзе падрыхтоўкі гістарычнага атласа СССР у 1960-я – пачатку 1980-х гг. Адзначаецца, што для рэалізацыі гэтага праекта ў Інстытуце гісторыі АН СССР была створана група гістарычнай геаграфіі СССР. Пільная ўвага надаецца перашкодам, з якімі сутыкнуліся спецыялісты ў час працы над праектам. Асноўныя праблемы былі звязаны з недахопам кадраў і складанасцямі ў каардынацыі навуковай дзейнасці. Робіцца выснова аб тым, што з улікам маштабу і працаёмкасці праекта недахоп кадраў, перш за ўсё картографаў і спецыялістаў па гістарычнай геаграфіі асобных рэгіёнаў СССР, прымушаў даследчыкаў звяртацца да калег не толькі з іншых інстытутаў АН СССР і цэнтральных навукова-адукацыйных устаноў, але і з акадэмій навук саюзных рэспублік. У познесавецкія гады тэрміны стварэння атласа неаднаразова пераносіліся, у выніку праект так і не быў рэалізаваны. Нягледзячы на гэта, праведзеная праца адыграла вялікую ролю ў развіцці гісторыка-геаграфічных даследаванняў у СССР.

Біяграфія аўтара

Тэмурмалік Камілджанавіч Халматаў, Расійскі дзяржаўны гуманітарны ўніверсітэт, пл. Міуская, 6, 125047, г. Масква, Расія; Нацыянальны даследчы ўніверсітэт «Вышэйшая школа эканомікі», вул. Мясніцкая, 20, 101000, г. Масква, Расія

кандыдат гістарычных навук; навуковы супрацоўнік Цэнтра гісторыі расійскай навукі і навукова-тэхнічнага развіцця Расійскага дзяржаўнага гуманітарнага ўніверсітэта, старшы выкладчык школы гістарычных навук факультэта гуманітарных навук Нацыянальнага даследчага ўніверсітэта «Вышэйшая школа эканомікі»

Літаратура

  1. Belazarovich VA. Scientific and organisational activity ofhistorians for the preparation of the five-volume work «Histories of the Belarusian SSR». Journal of the Belarusian State University. History. 2021;1:90–98. Russian. DOI: 10.33581/2520- 6338-2021-1-90-98.
  2. Karpjuk SG, Krikh SB. Work on «The world history» before World War II: searching for a managmenet model. Journal of Ancient History. 2018;4:1011–1031. Russian. DOI: 10.31857/S032103910002917-1.
  3. Karpjuk SG, Krikh SB. Work on «The world history» before World War II: fruits of efforts. Journal of Ancient History. 2019;1:136–151. Russian. DOI: 10.31857/S032103910004510-4.
  4. Kirillova MN. Antiquity in the academic project «The history of the USSR» (1938–1941). Scripta Antiqua. Studies in Ancient History, Philology, Art and Material Culture. 2021;9:345–356. Russian.
  5. Kushch TV. Violating the convention: M. Ja. Sjuzjumov’s participation in the preparation of the «History of Byzantium». Izvestia. Ural Federal University Journal. Series 2, Humanities and Arts. 2022;2:155–166. Russian. DOI: 10.15826/izv2.2022.24.2.031.
  6. Metel’ OV. [Between organisational difficulties and conceptual contradictions: the preparation of “The world history” by Soviet researchers of the late 1940s – early 1960s]. Izvestia. Ural Federal University Journal. Series 2, Humanities and Arts. 2022;2:140–154. Russian. DOI: 10.15826/izv2.2022.24.2.030.
  7. Tikhonov VV. «With a Russian scope and American efficiency»: collective and individual forms of research organisation at the Institute of History of the USSR, Soviet Academy of Sciences. Russian History. 2021;5:144–154. Russian. DOI: 10.31857/ S086956870016624-7.
  8. Kholmatov TK. Collective projects of historical atlas of the Soviet Union in the late 1930s – early 1940s. Gumanitarnyi aktsent. 2022;4:74–82. Russian.
  9. Halperin ChJ. An artifact of Soviet historiograph. Studia Slavica et Balcanica Petropolitana. 2021;1:205–218. DOI: 10.21638/spbu19.2021.113.
  10. Gol’denberg LA. [The development of Russian historical cartography]. Voprosy istorii. 1974;7:33–48. Russian.
  11. Averyanov KA. Historical cartography of Russia of the XIX – beginning of the XXI century (review of historical atlases). Trudy Instituta rossiiskoi istorii RAN. 2017;14:283–295. Russian.
  12. Batalov RN, Radchenko LK. Ways of development of historical cartography. Vestnik of the Siberian State University of Geosystems and Technologies (SSUGT). 2022;5:90–109. Russian. DOI: 10.33764/2411-1759-2022-27-5-90-109.
  13. Yatsunskii VK. [New researches on the historical cartography of USA]. Voprosy istorii 1946;4:143–145. Russian.
  14. Yatsunskii VK. [New researches on the historical geography of Poland]. Voprosy istorii. 1960;2:208–210. Russian.
  15. Yatsunskii VK. [The subject and tasks of historical geography]. Istorik-marksist. 1941;5:3–29. Russian.
  16. Yatsunskii VK. [Historical atlas of the USSR]. Istoriya SSSR. 1967;1:219–228. Russian.
  17. Beskrovnyi LG, Vodarskii YaE. [The most important task is to create an academic atlas of the history of the USSR]. Istoriya SSSR. 1977;2:199–202. Russian.
Апублікавана
2024-07-18
Ключавыя словы: савецкая гістарычная навука, гістарычны атлас, гістарычная картаграфія, гістарычная геаграфія, калектыўная праца, Інстытут гісторыі АН СССР, В. К. Яцунскі
Арганізацыі, якія падтрымліваюць Артыкул падрыхтаваны пры фінансавай падтрымцы Расійскага навуковага фонду (грант № 20-78-10095-П, праект «Савецкая навука як індустрыя: кадры, інфраструктура, арганізацыйна-кіраўніцкія практыкі (1920–1970-я гг.)»).
Як цытаваць
Халматаў Т. К. Навукова-арганізацыйная дзейнасць савецкіх даследчыкаў па падрыхтоўцы гістарычнага атласа СССР у 1960-я – пачатку 1980-х гг. // Часопіс Беларускага дзяржаўнага ўніверсітэта. Гісторыя. 2024. 3. С. 33-40.
Выпуск
№ 3 (2024): Часопіс Беларускага дзяржаўнага ўніверсітэта. Гісторыя
Падзел
Усеагульная гісторыя

Copyright (с) 2024 Часопіс Беларускага дзяржаўнага ўніверсітэта. Гісторыя

Ліцэнзія Creative Commons

Гэты прадукт даступны па ліцэнзіі Creative Commons «Attribution-NonCommercial» («Атрыбуцыя — Некамерцыйнае выкарыстанне») 4.0 Сусветная.

Аўтары, якія публікуюцца ў гэтым часопісе, пагаджаюцца з наступным:

 

1. Аўтары захоўваюць за сабой аўтарскія правы на работу і перадаюць часопісу права першай публікацыі работы на ўмовах ліцэнзіі Creative Commons Attribution-NonCommercial. 4.0 International (CC BY-NC 4.0).

2. Аўтары захоўваюць права заключаць асобныя кантрактныя дамоўленасці, звязаныя з неэксклюзіўным распаўсюджаннем версіі работы ў апублікаваным тут выглядзе (напрыклад, размяшчэнне яе ў інстытуцкім сховішчы, публікацыя ў кнізе) са спасылкай на яе арыгінальную публікацыю ў гэтым часопісе.

3. Аўтары маюць права размяшчаць сваю работу ў інтэрнэце (напрыклад, у інстытуцкім сховішчы або на персанальным сайце) да і ў час працэсу разгляду яе гэтым часопісам, паколькі гэта можа прывесці да прадуктыўнага абмеркавання і большай колькасці спасылак на дадзеную работу. (Гл. The Effect of Open Access).