Паспяховыя жанчыны ў Польскай Народнай Рэспубліцы ў святле публікацый часопіса «Zwierciadło: Pismo Ligi Kobiet Polskich»

  • Малгажата Дайновіч Інстытут гісторыі і палітычных навук Беластоцкага ўніверсітэта, пл. Незалежнага аб’яднання студэнтаў, 1, 15-420, г. Беласток, Польшча
DOI:: https://doi.org/10.33581/2520-6338-2019-4-64-71

Анатацыя

Разглядаюцца пытанні, звязаныя са становішчам польскіх жанчын і культурнымі зменамі, якія адбываліся ў Польскай Народнай Рэспубліцы ў канцы 1980-х гг. Гэтыя змены знайшлі адлюстраванне ў жаночых выданнях, у тым ліку ў часопісе «Zwierciadło» («Люстэрка»), які між іншым прапагандаваў поспехі жанчын і дзейнасць адзінага афіцыйнага жаночага руху – Лігі польскіх жанчын. У выніку аналізу публікацый часопіса «Zwierciadło» ўдалося рэканструяваць вобраз паспяховай жанчыны, які выступаў узорам для пераймання для ўсiх полек і паказваў, якім чынам можна дасягнуць прафесійнага, грамадскага, а тым самым і асабістага поспеху, дэманстраваў, як выглядаюць паспяховыя жанчыны і да чаго трэба імкнуцца. Часопіс «Zwierciadło: Pismo Ligi Kobiet Polskich» («Люстэрка: часопiс Лiгi польскiх жанчын») выходзіў у Польшчы ў 1982–1990 гг. Прадстаўленая на старонках выдання тэматыка датычылася жыцця полек, іх штодзённых клопатаў, а таксама дасягненняў жанчын не толькi ў Польшчы, але i за яе межамі. Аўтар прыводзіць прыклады паспяховых прафесійных кар’ер жанчын. У артыкуле адзначаецца, што прафесійная дзейнасць з’яўлялася сродкам дасягнення асабістых поспехаў і паляпшэння пазіцый у грамадстве. Вобраз паспяховай жанчыны, які быў прадстаўлены ў часопісе, істотна адрозніваўся ад рэальных магчымасцей звычайнай чытачкi, нават калі яна была членам Лігі польскіх жанчын.

Біяграфія аўтара

Малгажата Дайновіч, Інстытут гісторыі і палітычных навук Беластоцкага ўніверсітэта, пл. Незалежнага аб’яднання студэнтаў, 1, 15-420, г. Беласток, Польшча

доктар гістарычных навук, прафесар; загадчык аддзела грамадскіх і палітычных рухаў

Літаратура

  1. Konecki J. «Zwierciedlanych» uwag kilka. (Z okazji 15-lecia pisma). Biuletyn Zarządu Głównego RSW «Prasa». 1972;153:64.
  2. X lecie «Zwierciadła». Biuletyn Zarządu Głównego RSW «Prasa». 1967;21:2.
  3. Jarska N. Kobiety z Marmuru. Robotnice w Polsce w latach 1945–1960. Warszawa: Instytut Pamięci Narodowej; 2015. 368 s.
  4. Sytuacja społeczno-zawodowa kobiet w 1983 r. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny; 1984. XXX, 110 s. (Materiały Statystyczne; 21).
  5. Sytuacja społeczno-zawodowa kobiet w 1987 r. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny; 1988. 255 s. (Materiały Statystyczne; 55).
  6. Żukowski M. Wybrane aspekty dotyczące PZPR w latach 1948–1990 (liczebność, skład społeczny, dewizowe składki członkowskie i nomenklatura kadr). Komunizm: System – Ludzie – Dokumentacja. Rocznik Naukowy. 2013;2:123–140.
  7. Drogie czytelniczki. Zwierciadło. 1982;1:3.
  8. Jurkowska K. Kłopoty z tożsamością czyli Liga Kobiet Polskich. Ośka. 2000;2:37.
  9. Co przed nami. Z Jadwigą Biedrzycką, przewodniczącą Zarządu Głównego Ligi Kobiet Polskich rozmawia Danuta Wójcik – redaktor naczelny «Zwierciadła». Zwierciadło. 1982;7:3.
  10. Ratman-Liwerska I. Stowarzyszenie jako czynnik społeczno-wychowawczej aktywizacji kobiet (na przykładzie badań na Białostocczyźnie). Białystok: Dział Wydawnictw Filii Uniwersytetu Warszawskiego; 1984. 548 s.
  11. Mojkowska K, Tycner W. Ruch kobiecy w ślepym zaułku. Zwierciadło. 1981;5:2.
  12. Nowak BA. Serving Women and the State: The League of Women in Communist Poland [dissertation] [Internet]. [S. l.]: The Ohio State University; 2004 [cited 2016 July 17]. X, 277 p. Available from: https://etd.ohiolink.edu/!etd.send_file?accession=osu1091553624&disposition=inline.
  13. Stachowicz K. O karierach kobiet. Rozmowa z profesor Jarosławą Bauerową, prodziekanem Wydziału Zarządzania Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Pradze. Zwierciadło. 1984;4:5.
  14. Dzięgielewska B. Spółdzielczynie. Zwierciadło. 1984;49:3.
  15. Stachowicz K. Do usług. Zwierciadło. 1983;6:3.
  16. Wójcik D. Równość – rozwój – pokój – szansą dla kobiet. Zwierciadło. 1985;32:6.
  17. Tycner W. Kontury awansu. Zwierciadło. 1984;46:2.
  18. Tycner W. Rozmowa z posłanką Elżbietą Rutkowską. O godzeniu interesów obywatelskich. Zwierciadło. 1985;17:3–6.
  19. Stachowicz K. Potrzeba partnerstwa. Zwierciadło. 1985;41:2.
  20. Dajnowicz M. Kobiety – polityka – wybory w świetle «Zwierciadła: Pisma Ligi Kobiet Polskich» (1982–1990). W: Radomski G, Strzelecki M, Sopolińska K, redaktorzy. Rzeczpospolita w koncepcjach polskich partii politycznych XX i XXI wieku. Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika; 2018. s. 107–125.
  21. Znam realia życia. Z Zofią Stępień – członkiem Biura Politycznego KC PZPR rozmawia Danuta Wójcik. Zwierciadło. 1986;41:4–5.
  22. Stachowicz K. Smutek władzy. Zwierciadło. 1986;41:7.
  23. Stachowicz K. Doradca menadżerów. Zwierciadło. 1987;38:3.
  24. Coraz więcej adwokatek. Rozmowa z mecenas Jadwigą Rutkowską, kierownikiem Ośrodka Badawczego Adwokatury przy Naczelnej radzie Adwokackiej. Zwierciadło. 1986;46:3.
  25. Dobrowolska E. Uświadamiać, że jesteśmy siłą. Zwierciadło. 1986;10:3–5.
  26. Olechnowicz K. Siła organizacji tkwi w nas samych. Zwierciadło. 1986;13:2–3.
  27. Dzięgielewska B. Po co kobietom Liga. Zwierciadło. 1986;41:2–3.
  28. Szawarz S. Kobieta w zmieniającym się świecie. Zwierciadło. 1986;16:6.
  29. Stachowicz K. Ani gorsze, ani mniej atrakcyjne… Rozmowa z Danutą Waniek, przewodniczącą Demokratycznej Unii Kobiet. Zwierciadło. 1990;40:4.
  30. Dudek A. «Pierwsza władza». Model nadzoru PZPR nad władzą ustawodawczą, wykonawczą i sądownictwem. W: Rokicki K, Spałek R, redaktorzy. Władza w PRL. Ludzie i mechanizmy. Warszawa: Instytut Pamięci Narodowej; 2011. s. 55–61.
  31. Gutek A. Moja firma – moja pasja. Zwierciadło. 1988;46:5.
  32. Teresińska M. Piękne czterdziestoletnie. Zwierciadło. 1989;11:6.
  33. O sukcesie z Reginą Smendzianką rozmawia Barbara Adamczewska. Zwierciadło. 1989;10:7.
  34. Nowakowska E. Kto płaci. Zwierciadło. 1989;10:2.
Апублікавана
2019-10-28
Ключавыя словы: часопіс «Zwierciadło», Ліга польскіх жанчын, жаночыя выданні ў ПНР, прафесійны поспех, праца, сацыяльны рост
Арганізацыі, якія падтрымліваюць Публікацыя падрыхтавана ў рамках праекта Нацыянальнага цэнтра навукі на тэму «Ліга жанчын у рэгіёнах. Дзейнасць арганізацыі і рэаліі яе функцыянавання на рэгіянальным і лакальным узроўнi ва ўмовах Народнай Польшчы (1945–1989)» («Liga Kobiet w terenie. Działalność organizacji i realia jej funkcjonowania na szczeblu regionalnym i lokalnym w rzeczywistości Polski Ludowej (1945–1989)», № 2017/25/B/HS3/02015).
Як цытаваць
Дайновіч М. Паспяховыя жанчыны ў Польскай Народнай Рэспубліцы ў святле публікацый часопіса «Zwierciadło: Pismo Ligi Kobiet Polskich» // Часопіс Беларускага дзяржаўнага ўніверсітэта. Гісторыя. 2019. 4. С. 64-71.
Выпуск
№ 4 (2019): Часопіс Беларускага дзяржаўнага ўніверсітэта. Гісторыя
Падзел
Усеагульная гісторыя

Copyright (с) 2019 Часопіс Беларускага дзяржаўнага ўніверсітэта. Гісторыя

Ліцэнзія Creative Commons

Гэты прадукт даступны па ліцэнзіі Creative Commons «Attribution-NonCommercial» («Атрыбуцыя — Некамерцыйнае выкарыстанне») 4.0 Сусветная.

Аўтары, якія публікуюцца ў гэтым часопісе, пагаджаюцца з наступным:

 

1. Аўтары захоўваюць за сабой аўтарскія правы на работу і перадаюць часопісу права першай публікацыі работы на ўмовах ліцэнзіі Creative Commons Attribution-NonCommercial. 4.0 International (CC BY-NC 4.0).

2. Аўтары захоўваюць права заключаць асобныя кантрактныя дамоўленасці, звязаныя з неэксклюзіўным распаўсюджаннем версіі работы ў апублікаваным тут выглядзе (напрыклад, размяшчэнне яе ў інстытуцкім сховішчы, публікацыя ў кнізе) са спасылкай на яе арыгінальную публікацыю ў гэтым часопісе.

3. Аўтары маюць права размяшчаць сваю работу ў інтэрнэце (напрыклад, у інстытуцкім сховішчы або на персанальным сайце) да і ў час працэсу разгляду яе гэтым часопісам, паколькі гэта можа прывесці да прадуктыўнага абмеркавання і большай колькасці спасылак на дадзеную работу. (Гл. The Effect of Open Access).