Полацкі кадэцкі корпус у гады Першай сусветнай вайны (1914–1918)

  • Андрэй Міхайлавіч Лукашэвіч Беларускі дзяржаўны ўніверсітэт, пр. Незалежнасці, 4, 220030, г. Мінск, Беларусь https://orcid.org/0000-0002-5868-8114

Анатацыя

Разглядаецца лёс Полацкага кадэцкага корпуса ў гады Першай сусветнай вайны. Паказваецца, што ў верасні 1914 г. у сувязі з выкарыстаннем будынкаў навучальнай установы для лячэння раненых кадэцкі корпус паротна быў эвакуіраваны ў Сумы (3-я рота), Маскву, а затым у Адэсу (2-я рота) і Уладзікаўказ (1-я рота). Там палачане былі прыкамандзіраваны да мясцовых сярэдніх ваенна-навучальных устаноў. Генерал М. Р. Чыгір разам з канцылярыяй і архівам корпуса яшчэ год заставаўся ў Полацку і толькі ў верасні 1915 г. у сувязі з пагаршэннем становішча на фронце быў эвакуіраваны ў Сімбірск. Прасочваецца лёс эвакуіраваных рот, апісваюцца асаблівасці адаптацыі палачан да новых умоў жыцця і спецыфіка іх узаемаадносін з мясцовымі кадэтамі. Адзначаецца, што ў Сумах і Уладзікаўказе паміж палачанамі і выхаванцамі мясцовых карпусоў склаліся нацягнутыя адносіны, што было абумоўлена рознымі традыцыямі, менталітэтам і выхаваннем кадэтаў. Дэманструецца пераўтварэнне Полацкага кадэцкага корпуса ў гімназію ваеннага ведамства ў 1917 г., а таксама прыём навучэнцаў на новых дэмакратычных умовах. Робіцца выснова аб тым, што да кастрычніка 1917 г. Полацкая гімназія ваеннага ведамства функцыянавала як адзіная ваенна-навучальная ўстанова і была афіцыйна скасавана толькі пасля прыходу да ўлады бальшавікоў, якія адмовіліся ад рэформы Часовага ўрада.

Біяграфія аўтара

Андрэй Міхайлавіч Лукашэвіч, Беларускі дзяржаўны ўніверсітэт, пр. Незалежнасці, 4, 220030, г. Мінск, Беларусь

доктар гістарычных навук, прафесар; прафесар кафедры гісторыі Беларусі новага і найноўшага часу гістарычнага факультэта

Літаратура

  1. Volkov SV. Russkii ofitserskii korpus [Russian officer corps]. Moscow: Voenizdat; 1993. 368 p. Russian.
  2. Gurkovskii VA. Kadetskie korpusa Rossiiskoi imperii. Tom 1 [Cadet corps of the Russian Empire. Volume 1]. Moscow: Belyi bereg; 2005. 263 p. Russian.
  3. Gurkovskii VA. Kadetskie korpusa Rossiiskoi imperii. Tom 2 [Cadet corps of the Russian Empire. Volume 2]. Moscow: Belyi bereg; 2005. 367 p. Russian.
  4. Baradachev A, Tsybul’kin V, Rozhen L. Kadetskie korpusa XIX – nach. ХХ vv.: ukrainskoe izmerenie [Cadet corps XIX – early XX century: Ukrainian dimension]. Kyiv: Presa Ukrai’ny; 2012. 272 p. Russian.
  5. Hubulova SA. «All the roads that connect the Transcaucasia with the North Caucasus lead through the city of Vladikavkaz...» From the history of the Vladikavkaz Cadet Corps. Voenno-istoricheskii zhurnal. 2013;5:39–43. Russian.
  6. Samovich AL. Voennaya shkola Rossii v 1914–1920 gg.: kadetskie korpusa [The military school of Russia in 1914–1920: cadet corps]. Moscow: Sputnik+; 2002. 50 p. Russian.
  7. Shajkow V, Lukashjevich A. [Polotsk cadet corps and its pupils]. Belaruski gistarychny chasopis. 1999;4:45–51. Belarusian.
  8. Zaharkina GI, Lukjanenko VG, Solovyov AA. The way from collegium to university. Bulletin of Polotsk State University. Series F: Construction. Applied Science. 2012;16:2–7. Russian.
  9. Polyakov SI. Polotskii kadetskii korpus. Istoriya v litsakh [Polotsk Cadet Corps. History in faces]. Polack: Spaso-Evfrosinievskii zhenskii monastyr’; 2010. 71 p. Russian.
  10. Lukashevich AM. Reform of secondary military educational institutions in Russia and its fate (1917–1918). Journal of the Belarusian State University. History. 2023;4:6–22. Russian.
Апублікавана
2024-05-08
Ключавыя словы: Полацкі кадэцкі корпус, Першая сусветная вайна, эвакуацыя, гімназіі ваеннага ведамства, Сумскі кадэцкі корпус, Уладзікаўказскі кадэцкі корпус, Адэскі кадэцкі корпус
Як цытаваць
Лукашэвіч А. М. Полацкі кадэцкі корпус у гады Першай сусветнай вайны (1914–1918) // Часопіс Беларускага дзяржаўнага ўніверсітэта. Гісторыя. 2024. 2. С. 17-32.
Выпуск
№ 2 (2024): Часопіс Беларускага дзяржаўнага ўніверсітэта. Гісторыя
Падзел
Гісторыя Беларусі

Copyright (с) 2024 Часопіс Беларускага дзяржаўнага ўніверсітэта. Гісторыя

Ліцэнзія Creative Commons

Гэты прадукт даступны па ліцэнзіі Creative Commons «Attribution-NonCommercial» («Атрыбуцыя — Некамерцыйнае выкарыстанне») 4.0 Сусветная.

Аўтары, якія публікуюцца ў гэтым часопісе, пагаджаюцца з наступным:

 

1. Аўтары захоўваюць за сабой аўтарскія правы на работу і перадаюць часопісу права першай публікацыі работы на ўмовах ліцэнзіі Creative Commons Attribution-NonCommercial. 4.0 International (CC BY-NC 4.0).

2. Аўтары захоўваюць права заключаць асобныя кантрактныя дамоўленасці, звязаныя з неэксклюзіўным распаўсюджаннем версіі работы ў апублікаваным тут выглядзе (напрыклад, размяшчэнне яе ў інстытуцкім сховішчы, публікацыя ў кнізе) са спасылкай на яе арыгінальную публікацыю ў гэтым часопісе.

3. Аўтары маюць права размяшчаць сваю работу ў інтэрнэце (напрыклад, у інстытуцкім сховішчы або на персанальным сайце) да і ў час працэсу разгляду яе гэтым часопісам, паколькі гэта можа прывесці да прадуктыўнага абмеркавання і большай колькасці спасылак на дадзеную работу. (Гл. The Effect of Open Access).