Сучасная гістарыяграфія феномена сацыяльнай згуртаванасці ў перыяд Другой сусветнай вайны

  • Людміла Уладзіміраўна Аліева Пскоўскі дзяржаўны ўніверсітэт, пл. Леніна, 2, 180000, г. Пскоў, Расія https://orcid.org/0000-0002-4239-3207
  • Лідзія Уладзіміраўна Антонава Пскоўскі дзяржаўны ўніверсітэт, пл. Леніна, 2, 180000, г. Пскоў, Расія
  • Таццяна Георгіеўна Хрышкевіч Пскоўскі дзяржаўны ўніверсітэт, пл. Леніна, 2, 180000, г. Пскоў, Расія
DOI:: https://doi.org/10.33581/2520-6338-2019-4-7-16

Анатацыя

Разглядаецца сучасны стан гістарычных даследаванняў праблемы сацыяльнай згуртаванасці ў кантэксце Другой сусветнай вайны. Аналізуюцца асноўныя працы, у якіх адлюстроўваюцца выкліканыя вайной працэсы кансалідацыі і расколу, перамены ў свядомасці грамадства і асобнага чалавека як у краінах, што ўдзельнічалі ў вайне на баку антыгітлераўскай кааліцыі, так і ў Германіі. Падкрэсліваецца, што сацыяльная згуртаванасць застаецца нявывучанай тэмай у працах, прысвечаных сацыяльнай гісторыі Другой сусветнай вайны. У заключэнні адзначаецца даследчы патэнцыял аналізу праблем салідарнасці і еднасці ў гады Другой сусветнай вайны.

Біяграфіі аўтараў

Людміла Уладзіміраўна Аліева, Пскоўскі дзяржаўны ўніверсітэт, пл. Леніна, 2, 180000, г. Пскоў, Расія

кандыдат гістарычных навук, дацэнт; дацэнт кафедры гісторыі Расіі гістарычнага факультэта

Лідзія Уладзіміраўна Антонава, Пскоўскі дзяржаўны ўніверсітэт, пл. Леніна, 2, 180000, г. Пскоў, Расія

кандыдат гістарычных навук; старшы выкладчык кафедры ўсеагульнай гісторыі і рэгіёназнаўства гістарычнага факультэта

Таццяна Георгіеўна Хрышкевіч, Пскоўскі дзяржаўны ўніверсітэт, пл. Леніна, 2, 180000, г. Пскоў, Расія

кандыдат гістарычных навук, дацэнт; дацэнт кафедры ўсеагульнай гісторыі і рэгіёназнаўства гістарычнага факультэта

Літаратура

  1. Senyavskaya ES. Military anthropology: experience of formation and development of new scientific branch. Vestnik Mininskogo universiteta [Internet]. 2016 [cited 2019 March 21];1–2. Available from: https://vestnik.mininuniver.ru/jour/article/view/168. Russian.
  2. Kasimov RN. [The Great Patriotic War as a symbol in Russians collective memory]. In: Zagrebin AE, Vorontsov VS, Kasimov RN, Chernienko DA, editors. Istoriko-kul’turnoe nasledie slavyanskikh narodov Volgo-Kamskogo regiona: nauchnyi al’manakh [Historical and cultural heritage of the Slavic peoples of the Volga-Kama region: scientific almanac]. Izhevsk: Shelest; 2017. p. 159–168. Russian.
  3. Naumenko VE. «...Those who gives up without a fight for his home and village, he is not a man» (the Great Patriotic War in the perception of the Ingush people). Naslediye vekov [Internet]. 2015 [cited 2019 May 17];1:63–71. Available from: http://heritage-magazine.com/wp-content/uploads/2015/07/2015_1_Naumenko.pdf. Russian.
  4. Shabel’nikova NA. [A Great Victory in the memory of generations: World War II in contemporary historiography of the Far East]. Klio. 2019;1:36–42. Russian.
  5. Vorobyov SV, Kashirina TV. Historiography of the collaboration in the occupied European and Soviet territories during the Second World War. Voprosy istorii. 2019;6:157–169. DOI: 10.31166/VoprosyIstorii201905Statyi03. Russian.
  6. Kamardina NV. State and ideology: the experience of the Soviet past (an example of Far East society in 1941–1945). Vestnik KRAUNTS. Gumanitarnye nauki. 2016;2:7–11. Russian.
  7. Kavalenia AA. The ideological and political defending of the Belarusian statehood in the years of the Great Patriotic War. Journal of the Belarusian State University. History. 2018;4:10–18. Russian.
  8. Kovalenya AA. To defend the truth of the Great Patriotic War. Problemy upravleniya. 2015;2:25–32. Russian.
  9. Chubaryan AO. World War II in contemporary historiography and public consciousness. Vestnik Rossiiskoi akademii nauk. 2016;86(5):387–391. DOI: 10.7868/S0869587316050042. Russian.
  10. Khrishkevich TG. World War II in the Perception of the Modern Germans: Defeat or Liberation? Metamorphoses of History. 2015;6:10–20. Russian.
  11. Vdovin A. The Great Patriotic War and the new national policy in the USSR. Svobodnaya mysl’. 2015;6:93–114. Russian.
  12. Bykovskaya GA, Makedonskaya VA. Orthodoxy and fascism through years of Second World War: contradictions of connections. Sovremennye problemy gumanitarnykh i obshchestvennykh nauk. 2016;2:31–36. Russian.
  13. Tsekhanskaya KV. War and faith: the religious aspect of the development of the Soviet people in the years of the Great Patriotic War. Metamorphoses of History. 2019;13:19–51. Russian.
  14. Shkarovskii MV. Natsistskaya Germaniya i Pravoslavnaya Tserkov’: natsistskaya politika v otnoshenii Pravoslavnoi Tserkvi i religioznoe vozrozhdenie na okkupirovannoi territorii SSSR [Nazi Germany and the Orthodox church: Nazi policy towards the Orthodox church and religious revival in the occupied territory of the USSR]. Moscow: Izdatel’stvo Krutitskogo Patriarshego podvor’ya; 2002. 524 p. Co-published by the «Obshchestvo lyubitelei tserkovnoi istorii». Russian.
  15. Surkova IY. Social inclusion and solidarity as principles of the modern Russian patriotism formation. Science Journal of Volgograd State University. Philosophy. Sociology and Social Technologies. 2012;3:160–167. Russian.
  16. Ushakova NV. [The Great Patriotic War my family’s history: my grandfather – Semen Andreevich Malchenko]. Severnyi region: nauka, obrazovanie, kul’tura. 2015;1:189–190. Russian.
  17. Yurakov DM, Starunskaya AA. [The Great Patriotic War through the eyes of my family]. Kontsept [Internet]. 2015 [cited 2019 June 7];25:6–10. Available from: https://e-koncept.ru/2015/65304.htm. Russian.
  18. Burmistrova Elizaveta E, Burmistrova Ekaterina E. The Great Patriotic war in the history of my family. Vestnik nauki i obrazovaniya. 2017;12(2):38–40. Russian.
  19. Alieva LV, Filippova TV. The female face of the War: women images in poster art at the period of World War II. Metamorphoses of History. 2015;6:21–47. Russian.
  20. Barsukova NV. [Soviet women on the defense of the country during the Great Patriotic War]. Aktual’nye problemy gumanitarnykh i estestvennykh nauk. 2017;5–3:29–31. Russian.
  21. Shunyakov DV. «Female gender» in war. Female solders award with orders and medals in Great Patriotic War of 1941–1945. Voenno-istoricheskii zhurnal. 2019;3:82–86. Russian.
  22. Reynolds D. Britain, the Two World Wars, and the Problem of Narrative. The Historical Journal. 2017;60(1):197–231. DOI: 10.1017/S0018246X16000509.
  23. Kramer A. Recent Historiography of the First World War (Part I). Journal of Modern European History. 2014;12(1):5–28. DOI: 10.17104/1611-8944_2014_1_5.
  24. Jones H, Kandiah M, editors. The Myth of Consensus: New Views on British History, 1945–64. London: Springer; 1996. 186 p.
  25. Harris J. War and Social History: Britain and the Home Front during the Second World War. Contemporary European History. 1992;1(1):17–35. DOI: 10.1017/S096077730000504X.
  26. Calder A. The Myth of the Blitz. London: Pimlico; 2012. 320 p.
  27. Smith HL. Britain in the Second World War: A social history. Manchester: Manchester University Press; 1996. 189 p.
  28. Geyer M, Tooze A, editors. The Cambridge History of the Second World War. Volume III. Total War: Economy, Society and Culture. Cambridge: Cambridge University Press; 2015. 833 p.
  29. Fox J. Careless Talk: Tensions within British Domestic Propaganda during the Second World War. Journal of British Studies. 2012;51(4):936–966. DOI: 10.1086/666741.
  30. Rose SO. Which People’s War? National Identity and Citizenship in Wartime Britain, 1939–1945. Oxford: Oxford University Press; 2004. 328 p.
  31. Vickers E. «The Forgotten Army of the Woods»: The Women’s Timber Corps during the Second World War. The Agricultural History Review. 2011;59(1):101–112.
  32. Gazeley I. Women’s pay in British industry during the Second World War. The Economic History Review. New Series. 2008;61(3):651–671. DOI: 10.1111/j.1468-0289.2007.00412.x.
  33. Taylor M. The People’s Game and the People’s War: Football, Class and Nation in Wartime Britain, 1939–1945. Historical Social Research. 2015;40(4):270–297. DOI: 10.12759/hsr.40.2015.4.270-297.
  34. Broszat М. Zakat tysyacheletnego reikha [Sunset of the Millennium Reich]. Moscow: Yauza; 2005. 288 p. Co-published by the «Eksmo». Russian.
  35. Ludtke A. Istoriya povsednevnosti v Germanii: novye podkhody k izucheniyu truda, voiny i vlasti [The history of everyday life in Germany: new approaches to the study of labor, war and power]. Zhuravlev SV, editor. Moscow: ROSSPEN; 2010. 270 p. Russian.
  36. Maser W. Das Regime: Alltag in Deutschland 1933–1945. Berlin: Dietz Verlag; 1990. 461 S.
  37. Grube F, Richter G. Alltag im Dritten Reich: So lebten die Deutschen 1933–1945. Hamburg: Hoffmann und Campe Verlag; 1982. 152 S.
  38. Nolte E. Der Faschismus in seiner Epoche: Die Action frangaise. Der italienische Faschismus. Der Nationalsozialismus. München: R. Piper & Co. Verlag; 1963. 633 S. Russian edition: Nolte E. Fashizm v ego epokhe: Aks’on Fransez. Ital’yanskii fashizm. Natsional-sotsializm. Fedorov AI, translator. Novosibirsk: Sibirskii khronograf; 2001. 568 p.
  39. Bach M, Breuer S. Faschismus als Bewegung und Regime: Italien und Deutschland im Vergleich. Wiesbaden: VS Verlag; 2010. 420 S.
  40. Frei N. Der Führerstaat: nationalsozialistische Herrschaft 1933 bis 1945. München: Deutscher Taschenbuch Verlag; 2001. 335 S. Russian edition: Frеi N. Gosudarstvo fyurera. Natsional-sotsialisty u vlasti: Germaniya, 1933–1945. Moscow: ROSSPEN; 2009. 256 p.
  41. Fest IK. Gitler: biografiya [Hitler: biography]. Sluch SZ, Rakhshmir PYu, editors. Perm: Kul’turnyi tsentr «Aleteia»; 1993. 3 volumes. Russian.
  42. Maser W. Adol’f Gitler: legenda, mif, real’nost’ [Adolf Hitler: legend, myth and reality]. Yasinskaya LI, Zavgorodnyaya GS, translators. Rostov on Don: Feniks; 1998. 603 p. Russian.
  43. Mommsen H. Gitler, nemtsy i 2-ya mirovaya voina [Hitler, Germans and World War II]. Moscow: German historical institute; 2008. 28 p. Russian.
  44. Knopp G. Generaly Tret’ego reikha [Generals of the Third Reich]. Moscow: Astrel’; 2006. 511 p. Russian.
  45. Ackermann J. Heinrich Himmler als Ideologe. Göttingen: Musterschmidt; 1970. 317 S.
  46. Wildt M. Geschichte des Nationalsozialismus. Stuttgart: UTB; 2008. 219 S.
  47. Mommsen H. Die Realisierung des Utopischen: Die «Endlösung der Judenfrage» im «Dritten Reich». Geschichte und Gesellschaft. 1983;9(3):381–420.
  48. Knopp G. «Deti» Gitlera [Hitler’s Children]. Moscow: Olma-Press; 2004. 285 p. Russian.
  49. Bennecke H. Hitler und die SA. München: Günter Olzog Verlag; 1962. 230 S.
  50. Corni G, Gies H. Blut und Boden: Rassenideologie und Agrarpolitik im Staat Hitlers. Idstein: Schulz-Kirchner Verlag; 1994. 227 S.
  51. Gorlitz W. Germanskii General’nyi shtab: istoriya i struktura, 1657–1945 [The German General staff: its history and structure, 1657–1945]. Moscow: Tsentrpoligraf; 2005. 478 p. Russian.
  52. Mommsen H. [Opposition to Hitler and German society in 1933–1945]. In: Mikhalka V, editor. Vtoraya mirovaya voina: Diskussii. Osnovnye tendentsii. Rezul’taty issledovanii [The Second World War: Discussions. The main trends. Research results]. Moscow: Ves’ mir; 1997. p. 263–276. Russian.
  53. Dieckmann C, Quinkert B, Tönsmeyer T, Editoren. Kooperation und Verbrechen: Formen der Kollaboration in Südost- und Osteuropa 1939–1945. Göttingen: Wallstein Verlag; 2005. 320 S. (Beiträge zur Geschichte des Nationalsozialismus; 19).
  54. Longerich P. Politik der Vernichtung. Eine Gesamtdarstellung der nationalsozialistischen Judenverfolgung. München: Piper; 1998. 772 S.
  55. Angrick A. Besatzungspolitik und Massenmord: Die Einsatzgruppe D in der südlichen Sowjetunion 1941–1943. Hamburg: Hamburger Edition; 2003. 796 S.
  56. Müller K-D, Nikischkin K, Wagenlehner G, Editoren. Die Tragödie der Gefangenschaft in Deutschland und der Sowjetunion 1941–1956. Köln: Verlag Böhlau; 1998. 478 S.
  57. Müller R-D, Volkmann H-E, Editoren. Die Wehrmacht. Mythos und Realität. Oldenburg: Oldenbourg Wissenschaftsverlag; 1999. 1332 S.
  58. Latzel K. Deutsche Soldaten – nationalsozialistischer Krieg? Kriegserlebnis – Kriegserfahrung 1939–1945. Paderborn: Ferdinand Schöningh; 1998. 429 S.
  59. Rass C. «Menschenmaterial»: Deutsche Soldaten an der Ostfront. Innenansichten einer Infanteriedivision 1939–1945. Paderborn: Ferdinand Schöningh; 2003. 486 S.
Апублікавана
2019-10-28
Ключавыя словы: сацыяльная згуртаванасць, гістарыяграфія, Другая сусветная вайна, Вялікая Айчынная вайна, Расія, Германія, Вялікабрытанія
Як цытаваць
Аліева Л. У., Антонава Л. У., Хрышкевіч Т. Г. Сучасная гістарыяграфія феномена сацыяльнай згуртаванасці ў перыяд Другой сусветнай вайны // Часопіс Беларускага дзяржаўнага ўніверсітэта. Гісторыя. 2019. 4. С. 7-16.
Выпуск
№ 4 (2019): Часопіс Беларускага дзяржаўнага ўніверсітэта. Гісторыя
Падзел
Тэматычны раздзел

Copyright (с) 2019 Часопіс Беларускага дзяржаўнага ўніверсітэта. Гісторыя

Ліцэнзія Creative Commons

Гэты прадукт даступны па ліцэнзіі Creative Commons «Attribution-NonCommercial» («Атрыбуцыя — Некамерцыйнае выкарыстанне») 4.0 Сусветная.

Аўтары, якія публікуюцца ў гэтым часопісе, пагаджаюцца з наступным:

 

1. Аўтары захоўваюць за сабой аўтарскія правы на работу і перадаюць часопісу права першай публікацыі работы на ўмовах ліцэнзіі Creative Commons Attribution-NonCommercial. 4.0 International (CC BY-NC 4.0).

2. Аўтары захоўваюць права заключаць асобныя кантрактныя дамоўленасці, звязаныя з неэксклюзіўным распаўсюджаннем версіі работы ў апублікаваным тут выглядзе (напрыклад, размяшчэнне яе ў інстытуцкім сховішчы, публікацыя ў кнізе) са спасылкай на яе арыгінальную публікацыю ў гэтым часопісе.

3. Аўтары маюць права размяшчаць сваю работу ў інтэрнэце (напрыклад, у інстытуцкім сховішчы або на персанальным сайце) да і ў час працэсу разгляду яе гэтым часопісам, паколькі гэта можа прывесці да прадуктыўнага абмеркавання і большай колькасці спасылак на дадзеную работу. (Гл. The Effect of Open Access).