Назад у будучыню? Крызіс канстытуцыйнай дэмакратыі і сляды бальшавіцкага мінулага

  • Нагалія Шубхра Дэлійскі ўніверсітэт імя Бхімраа Амбедкара, AUD Kashmere Gate Campus, Lothian Road, Kashmere Gate, 110006, г. Дэлі, Індыя
DOI:: https://doi.org/10.33581/2520-6338-2019-4-36-46

Анатацыя

Сёння ва ўсім свеце вядуцца дэбаты адносна мэтазгоднасці выбару тых форм дэмакратыі, якія з цягам часу ўстанавіліся ў розных дзяржавах. Само значэнне дэмакратыі і асацыяцыі, звязаныя з дадзеным паняццем і палітычнымі формамі, якія спадарожнічаюць яму, змяняліся ў пераломныя моманты гісторыі. Гэтыя змены былі выкліканы як эвалюцыйнымі, так і рэвалюцыйнымі імпульсамі, якія пашырылі або трансфармавалі і ранейшае разуменне дэмакратыі, і ўзаемаадносіны паміж яе формамі і грамадствам. Найбольш трывалым гістарычным прадуктам, які ўзнік пасля прыходу капіталізму з яго філасофскай асновай у палітычным лібералізме, з’яўляецца асацыяцыя дэмакратыі са свабодай і роўнасцю. Дамінаванне капіталістычнай ліберальнай дэмакратыі надало такую ўстойлівасць гэтай асацыятыўнай сувязі, што ў палітыцы дэмакратыя больш не можа ўяўляцца ніякім іншым чынам і звязаныя з ёй значэнні паняццяў «свабода» і «роўнасць» самавідавочныя і ўласцівыя не толькі самой гэтай канцэпцыі, але і капіталізму ў цэлым. У артыкуле ставіцца пад сумненне такое антыгістарычнае разуменне канцэпцыі дэмакратыі. Разглядаецца першапачатковая гісторыя спрэчак пра змест дадзенай канцэпцыі і пра канстытуцыйную дэмакратыю як найбольш устойлівую дэмакратычную форму. Перавага нацыянальных меж над ідэяй сусветнага грамадзянства стварыла напружанне ў самім падмурку канстытуцыйнай дэмакратыі. Каштоўнасці свабоды і роўнасці, закладзеныя ў канстытуцыі і заснаваныя на ліберальнай грамадзянскай дамове, сёння падарваны больш, чым калінебудзь, паколькі і транснацыянальны капітал, і сусветнае грамадзянства выходзяць за межы дапушчальнага ў рамках канстытуцыі. Такая сітуацыя прывяла і канцэпцыю дэмакратыі, і яе палітычныя формы ў стан крызісу. Ці можа новы зварот да адрынутых у мінулым уяўленняў пра значэнне і формы дэмакратыі даць нам якое-небудзь разуменне таго, як пераадолець крызіс канстытуцыйнай дэмакратыі? Калі значэнне дэмакратыі і звязаныя з ёй асацыяцыі не вечныя, а залежаць ад гістарычнага развіцця, ці можам мы разумець іх у межах іншых палітычных уяўленняў?

Біяграфія аўтара

Нагалія Шубхра, Дэлійскі ўніверсітэт імя Бхімраа Амбедкара, AUD Kashmere Gate Campus, Lothian Road, Kashmere Gate, 110006, г. Дэлі, Індыя

дацэнт факультэта гуманітарных навук

Літаратура

  1. Zizek S. Lenin 2017: remembering, repeating and working through. London: Verso; 2017. 272 p.
  2. Ihalainen P. Agents of the People: democracy and popular sovereignty in British and Swedish parliamentary and public debates, 1734–1800. Leiden: BRILL; 2010. 530 p.
  3. Draper H. Marx on democratic forms of government. Socialist Register [Internet]. 1974 [cited 2018 March 11]:101–124. Available from: https://www.marxists.org/archive/draper/1974/xx/democracy.html.
  4. Pateman C. The sexual contract. Stanford: Stanford University Press; 1988. 276 p.
  5. Das V. The figure of the abducted woman: the citizen as sexed. In: Life and Words. Violence and the Descent into the Ordinary. Berkeley: University of California Press; 2007. p. 18–37.
  6. Brown W. Edgework: critical essays on knowledge and politics. Princeton: Princeton University Press; 2005. Chapter 3, Neoliberalism and the end of liberal democracy. p. 37–59.
  7. Zizek S. The two totalitarianisms. London Review of Books [Internet]. 2005 March 17 [cited 2018 March 11];27(6):8. Available from: https://www.lrb.co.uk/v27/n06/slavoj-zizek/the-two-totalitarianisms.
  8. Zizek S. Seize the day: Lenin’s legacy. London Review of Books [Internet]. 2002 July 25. Available from: http://www.lacan.com/zizek-seize.htm.
  9. Spivak G. On Aleksandra Kollontai. Minnesota Review. 1983 Spring;20:93–102.
Апублікавана
2019-11-01
Ключавыя словы: канстытуцыйная дэмакраты, бальшавізм, лiберальны кантракт, Карл Маркс, рэвалюцыйныя генеалогii
Арганізацыі, якія падтрымліваюць Аўтар дзякуе прафесару Арчане Упадуэй за яе пастаянную цікавасць да гэтай працы і Індыйскаму савету даследаванняў у галіне сацыяльных навук (ICSSR) за фінансавую падтрымку. Папярэдні варыянт артыкула быў прадстаўлены на канферэнцыі «Канстытуцыйная дэмакратыя: вопыт Індыі ў параўнальнай перспектыве», арганізаванай Універсітэтам Джуліуса Максіміліяна, Вюрцбургскім універсітэтам і Універсітэтам імя Джавахарлала Неру, Камісіяй па ўніверсітэцкім грантам і Нямецкай службай акадэмічных абменаў.
Як цытаваць
Шубхра Н. Назад у будучыню? Крызіс канстытуцыйнай дэмакратыі і сляды бальшавіцкага мінулага // Часопіс Беларускага дзяржаўнага ўніверсітэта. Гісторыя. 2019. 4. С. 36-46.
Выпуск
№ 4 (2019): Часопіс Беларускага дзяржаўнага ўніверсітэта. Гісторыя
Падзел
Тэматычны раздзел

Copyright (с) 2019 Часопіс Беларускага дзяржаўнага ўніверсітэта. Гісторыя

Ліцэнзія Creative Commons

Гэты прадукт даступны па ліцэнзіі Creative Commons «Attribution-NonCommercial» («Атрыбуцыя — Некамерцыйнае выкарыстанне») 4.0 Сусветная.

Аўтары, якія публікуюцца ў гэтым часопісе, пагаджаюцца з наступным:

 

1. Аўтары захоўваюць за сабой аўтарскія правы на работу і перадаюць часопісу права першай публікацыі работы на ўмовах ліцэнзіі Creative Commons Attribution-NonCommercial. 4.0 International (CC BY-NC 4.0).

2. Аўтары захоўваюць права заключаць асобныя кантрактныя дамоўленасці, звязаныя з неэксклюзіўным распаўсюджаннем версіі работы ў апублікаваным тут выглядзе (напрыклад, размяшчэнне яе ў інстытуцкім сховішчы, публікацыя ў кнізе) са спасылкай на яе арыгінальную публікацыю ў гэтым часопісе.

3. Аўтары маюць права размяшчаць сваю работу ў інтэрнэце (напрыклад, у інстытуцкім сховішчы або на персанальным сайце) да і ў час працэсу разгляду яе гэтым часопісам, паколькі гэта можа прывесці да прадуктыўнага абмеркавання і большай колькасці спасылак на дадзеную работу. (Гл. The Effect of Open Access).